Sign In Sign-Up
News

Arakanland News & Article

Buddhist is not Terror!!! Please Reevaluate July Issue Time Cover Story Title

June 25, 2013

ARAKANLAND

Someone in Burma created a petition in Avaaz to submit it to TIME magazine (protest its cover story against Buddhist Terror).
 
 
 
We do not support any kinds of extremism including religious extremism; and do not agree with U Withura's conversations / speeches which may not be consistent with Buddha's teaching.
However, it is totally wrong with the writer and TIME to label as “Buddhist terror”, or label a person and religion together as “the face of the Buddhist terror”. It is totally wrong this one sided biased reporting, it would tarnish Burma and Buddhism in Burma; and potential hate against peaceful religion Buddhism.
Despite U Wirathu is widely criticized by many in the West, so far no one has provided the evidence of him of orchestrating violence or involving in the violence. The local media even reported him together with Buddhist monks and locals in rescuing trapped Muslims in Meikthila and provided humanitarian assistance to the Muslim refugees. He disagree with TIME article during and interview with Burmese media, he mentioned that the article is misleading and did not quote correctly what he said.
Please see below responses from well known & respected Buddhist & Islamic religious leaders and journalists including Sitagu Sayadaw, U Wanna Shwe Head of Islamic Religious Council, Burma's most well known veteran journalist Hanthawaddy U Win Tin (a founder & Patron of NLD), Chief Editor of the Voice Journal, CEO of the Eleven Media, etc.
The media should not continue publishing of one sided biased reporting which caused more divisions, mis-trust, hate in Burma and elsewhere.
It's a time to express our opinions to TIME about inappropriate and misleading story against Buddhism and Buddhists (attached with terror and Bin Laden).
 

Monks, Journalists decry Time Magazine’s cover portrayal of U Wirathu as Buddhist terrorist

Details
Published on Friday, 21 June 2013 16:53
July issue of Time Magazine has portrayed Myanmar Buddhist monk U Wirathu as a cover and labeled as “the face of the Buddhist terror” . It has been criticized by all level of facebook users with their point of views. Most of the people have felt that it was insulted to Buddhism. Based on public opinions, the comments have been made as follow:

Kyaw Min Swe, Chief Editor of the Voice Daily
I am not happy with Time’s cover story. It is inappropriate to label a person for religion. How much evidence do they have to prove that U Wirathu has been involved in violence? I do not agree with this matter. It doesn’t matter I like him or not. It could impact on Myanmar and its religion how the Time’s represent that news. I think there is something behind the story. Neither does it meet journalistic ethic because it is using religion and violence together to damage a person’ dignity. It is absolutely not required to do that so. I don’t think I need to mention that Time is the world famous magazine.
Dr. Ashin Dhamma Piyaka, Information in charge of Buddha Sasana Ovada Carrya Acceptance and Preliminary Religious Talks
Myanmar has more than 500,000 Buddhist monks. Blame should not be put on the entire Buddhism. It is one sided story. History has it that Buddhism is a peaceful religion. Monks are committed to doing public well being as well as for the Sasana. The religion has been and will be peaceful.
Ashin Dayventa Bhivamsa, Sitagu
The scientist Einstein once said about Buddhism, if there was a religion that can bring the peace to world, it must be the Buddhism. So I do think I have to mention Buddhism as a peaceful religion. As monks are following the peaceful religion, they are peacefully minded. There has been no violence made by monks. But they were killed and they were terrorized. The weapon of the monks is tolerance. The Time magazine has accused U Wirathu as terrorist. Sitagu Sayadaw (Venerable monk Sitagu) said that U Wirathu is a person who desires to have peace. However the foreign media criticizes him.
Hanthawaddy U Win Tin, the Veteran Journalist
It is terrible to use the word “Buddhist terror”. I think international community may have sided with Muslims. “969” has appeared in Buddhist community as well. No one can deny that Muslims are usually extremists. They kill other people as well as their own. Now there could have been Buddhist extremists like 969 or U Wirathu. It is not a good sign. There can be conflicts among people and it should be solved in accord with rules of regulations. The violence was not solved with the rules and regulations and the problem was titled as religion issue which is getting bigger later on. Those who want to back track from the current political situation are taking advantage of the situation. Now it is even harder to solve the problems. It is terrible that the influential Time magazine wrote about the events in Myanmar by portraying Buddhist monk U Wirathu. The extent of the danger is bigger now. The response of U Wirathu and his followers and those who are against them will accelerate. So I think aggressiveness of both sides will get higher.
Dr. Myat Thu, Managing Directo of Asia Taw Win
U Wirathu’s love for his religion is too much. He is not insulting other religions so the statement of TIME Magazine is totally wrong. My opinion is the same as Sitagu Sayadaw.

When the Daily Eleven interviewed U Wirathu, he said that he is really surprised by the fact that he is dubbed a Buddhist terrorist.
“I won’t be shattered by attacking me like this. What I want to say is about comparing me with a Binladen of Myanmar. Binladen’s hands were bloodied. Mine are really free from impurity. Their example is like referring a lion to a fox. It was a very rude comparison. What we are doing now is for preventive measures. There is no means of attacking. America’s intrusion into Iraq was to its national security. We are enacting laws for the safeguard of our nation and our race. Does it mean that we are extremists? We gave sermons to love ad cherish our own religion and people. Do they mean we are terrorists? I have a video file about an interview with me in order to check if something fishy is going on. I am now planning to post on the internet the interview with TIME Magazine. They didn’t ask what they did and nor my answers. The photo they used made me look terrible,” he said.

Wanna Shwe of Islamic Religious Council (Headquarters)
We don’t like a person’s doing comparing to one religion. Similarly, in Islam, I don’t accept a person’s doing comparing a religion.

Dr. Than Htut Aung, the CEO of the Eleven Media
“Let me be clear, I don’t agree with the opinions of U Wirathu. We have different views. But neither do I accept Time Magazine's unfair portrayal. For a Buddhist monk, he will always be regarded as a monk until he breaks the rules of the Sangha. I know it is not easy to become a patron monk at the Masoeyein Monastery.”
“I do not agree with religious involvement in the affairs of the judiciary, administration or legislation. Neither do I agree with Buddhist extremism or the anti-Muslim sentiments being spread by a minority intent on jeopardizing their social and economic affairs,” he said
But as a journalist, I think Time Magazine's criticism is unfair and harmful to our religion and Sasana. Such acts can cause unnecessary conflict and will only serve to disrupt our fragile democratic transition. So I categorically oppose Time's story, Dr Than Htut Aung said.
U Wirathu is being accused of inciting continuing clashes that broke out in Myanmar. Those clashes also happened at instigation of ‘969’ Buddhist groups.
Photograph by Adam Dean / Panos for Tim
His face as still and serene as a statue's, the Buddhist monk who has taken the title "the Burmese bin Laden" begins his sermon. Hundreds of worshippers sit before him, palms pressed together, sweat trickling silently down their sticky backs. On cue, the crowd chants with the man in burgundy robes, the mantras drifting through the sultry air of a temple in Mandalay, Burma's second biggest city after Rangoon. It seems a peaceful scene, but Wirathu's message crackles with hate. "Now is not the time for calm," the 46-year-old monk intones, as he spends 90 minutes describing the many...

Read more: http://www.time.com/time/magazine

Posted at: 09:30 PM | 0 Comments | Add Comment | Permalink RSS | Digg! | del.icio.usdel.icio.us

Criticism on Hannah Beech ‘s Uncivilized Argument Writing “ The Face of Buddhist Terror”

June 23, 2013

ARAKANLAND

By Conor Kennedy

* STOP YOUR LIES THERE IS NO TEERRORIST  * U WIRATHU NEVER PEACH ANYONE TO KILL  * WIDTHDRAWL YOUR UNJUST ARTICAL NOW !! -----------------------------------------------------------  ဗုဒၶဘာသာေခါင္းေဆာင္ေတြေႀကာင့္ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ေသြးစြန္းခဲ့ဘူးလို႔လဲ ? ဒါဟာ အမိ်ဴးဘာသာ သာသနာေစာ္ကားလိုက္တာပါပဲ  အဓိက ကဆက္သြယ္ေရးအင္တာနက္စနစ္အားနည္းတာရယ္  သတင္းအမွန္ကို ဘာသာျပန္ၿပီး ကမ ၻာသိေအာင္မတင္ျပနိဳင္တာရယ္  သူတို႔သတင္းလိမ္ေတြကို ျပန္မေျဖရွင္းနိဳင္ခဲ့ႀကပါဘူး  ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္လုပ္သင့္ တာေတြလုပ္ျပန္ေတာ့လဲ က်ြန္ေစာ္နံတဲ့ သေဗာက္မေတြကဟစ္တိုင္တက္ လာျပန္တယ္   “အမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ“  အမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒဆိုမွ အမိ်ဳးခ်စ္တဲ့သူေတြလုပ္ရမွာေပါ့ ၊  လင္ထင္ေပၚတာကို အသံုးခ်ၿပီးဒီလိုရိုင္းရိုင္းၿပၿပစကားေတြေျပာထြက္တာက  မိန္းမေကာင္းမွဟုတ္ပါေလစ. . ျမန္မာစစ္စစ္ျဖစ္ပါေလစလို႔ ေမးရေတာ့မလို ၊ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႕ဆိုေတာ့ ေခါင္းစဥ္သာအႀကီးႀကီးတပ္ထားတာ  ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးထုကိုဒီလိုစိတ္ဓါတ္နဲ႕ဦးေဆာင္လို႕ကေတာ့  ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေျပာသလို“ ”နိဳင္ငံပဲျဖစ္ေတာ့မွာ၊ ခရစ္ယာန္မ ကလဲ အစၥလာမ္အသံပါပါ လင္ေမွ်ာ္အေတြးေတြန႔ဲ  ကက္ကက္လန္ရန္ေတြ႕ ေကာင္းေနလိုက္ႀကတာ  ဦး၀ီရသူ တစ္ပါးတည္းလုပ္ေနတာမဟုတ္ဘူး။ ဆြမ္းစားေနတဲ့သံဃာထု တစ္ရပ္လံုးပါတယ္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္းပါတယ္  နိုင္ငံေတာ္ေလးကယ္မယ္ႀကံရင္  သံဃာေတြအရင္သတ္သြား ၿပီးမွမင္းတို႔ တားခ်င္ရာတားၾက  အသက္ေသေသ သံဃာေတြစုၿပီးခ်ီတက္ႀကမယ္  အားလံုးညီေစေနာ္ . . .  အရွင္အဂၢဓမၼ (နိကၡမ) @[100005668653778:2048:Ashin Agga Dhamma]

“အၾကမ္းဖက္ကုိ ဆန္႔က်င္လုိ႔ အၾကမ္းဖက္သမား”တဲ့။ ---------------------------------- ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကမၻာေက်ာ္သိပၸံပညာရွင္ၾကီး အုိင္းစတုိင္းက ေျပာခဲ့တယ္။ “ေခတ္သစ္ကမၻာၾကီးရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ (ျငိမ္းခ်မ္းေရး) ကို ေဖၚေဆာင္ေပးႏုိင္ေသာ ဘာသာတရားတစ္ခု ရွိတယ္ဆုိရင္ အဲဒီဘာသာသည္ ဗုဒၶဘာသာပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္”တဲ့။  ဒါဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာဟာ ျငိမ္းခ်မ္းတဲ့ဘာသာျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း အထူးေျပာစရာ မလုိေတာ့ပါ။ ရဟန္းသံဃာဆုိတာလည္း ျငိမ္းခ်မ္းတဲ့ဘာသာရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လုိ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးပုဂၢိဳလ္မ်ားပါပဲ။  အိႏၵိယသမုိင္းကို ၾကည့္လုိက္ပါ။ ရဟန္းသံဃာမ်ားက မီး႐ႈိ႕တယ္၊ သတ္တယ္ဆုိတာ မရွိခဲ့ပါဘူး၊ အၾကမ္းဖက္တယ္ဆုိတာ ဘယ္တုန္းကမွ မရွိခဲ့ဘူးပါ။ ရဟန္းသံဃာမ်ားသာ အသတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္ခံခဲ့ရပါတယ္။  ဒါကိုၾကည့္ရင္ ရဟန္းသံဃာမ်ားရဲ႕ လက္နက္ဟာ သည္းခံျခင္းဆုိတဲ့ ခႏၱီတရားဆုိတာ အားလုံးသိပါတယ္။  အရွင္၀ီရသူ(မႏၱေလး)ဟာ မစုိးရိမ္ေက်ာင္းတုိက္ၾကီးကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနၾကတဲ့ နာယကဆရာေတာ္ မ်ားစြာထဲက နာယက ဆရာေတာ္ တစ္ပါးျဖစ္ပါတယ္။  ဒါေၾကာင့္ အရွင္၀ီရသူဟာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအလုိရွိတဲ့ဆရာေတာ္တစ္ပါး။ ဒီလုိျငိမ္းခ်မ္းေရးကို လုိလားလုိ႔ပဲ အမ်ိဳးဘာသာ ကာကြယ္ေရးတရားေတြ ေဟာခဲ့ေျပာခဲ့တာပါ။  ဒီလုိေဟာလုိက္ေတာ့ နယ္ခ်ဲ႕ခ်င္တဲ့သူမ်ားအတြက္ နယ္ခ်ဲ႕စရာ ေနရာမရွိေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အရွင္၀ီရသူကို အၾကမ္းဖက္သမားဆုိၿပီး ကမၻာေက်ာ္ တုိင္းမဂၢဇင္းက စြပ္စြဲလုိက္တာ။  ခပ္ရွင္းရွင္းေျပာမယ္။ “အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္ကုိ ဆန္႔က်င္လုိ႔ အၾကမ္းဖက္သမား”လုိ႔ စြပ္စြဲၾကတာပါ။  ငါးရာငါ့ဆယ္ဇာတ္ေတာ္ထဲက ျဖစ္ရပ္တစ္ခုကို သြားသတိရတယ္။ ျခေသၤ့ၾကီးတစ္ေကာင္က ပတၱျမားဂူမွာ ေအာင္းေနတယ္။ အဲဒီဂူနားမွာ ေနၾကတဲ့ ၀က္ေတြက ျခေသၤ့ၾကီးကို မနာလုိျဖစ္ၿပီးေတာ့ ပတၱျမားဂူကို အေရာင္ေမွးမွိန္သြားေအာင္ ဆုိၿပီး ရႊံ႕အုိင္ထဲမွာ လူးၿပီးေတာ့ အဲဒီပတၱျမားဂူကုိ ရႊံ႕ေတြနဲ႔ ပြတ္ၾကတယ္တဲ့။ ဒါေပမဲ့ ပတၱျမားဂူဟာ အေရာင္မမွိန္တဲ့အျပင္ ပုိလုိ႔ေတာင္ ေတာက္ပ လာတယ္။  အခုလဲ ဒီလုိပါပဲ။ တခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ားက အရွင္၀ီရသူရဲ႕ ဂုဏ္ကို ညွဳိးမွိန္ေအာင္ ဆုိၿပီး “အၾကမ္းဖက္သမား”လုိ႔ စြပ္စြဲၾကတယ္။  ဒါေပမဲ့ အရွင္၀ီရသူရဲ႕ ဂုဏ္ဟာ ညွဳိးမွိန္မသြားဘဲ “ျငိမး္ခ်မ္းေရးပုဂၢိဳလ္” အျဖစ္ အေရာင္ေတာက္ပေနဆဲပါ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအလုပ္ေတြကိုလည္း လုပ္ဦးမည့္ ဆရာေတာ္တစ္ပါး ျဖစ္ပါတယ္။ _____________________________  Dear Time Magazine,  Time is a very great magazine on the world. I was ever reading your magazine. It’s my favorite but I really request please reevaluate about your magazine cover story title for July issue, “The Face of Buddhist Terror” by Hannah Beech / Meikhtila, Burma, And Pattani, Thailand. I know this process was happened. I am not a supporter of u wirathu. Every media wrote this violent case. But the combination of these two words “Buddhist and Terror” are very sad feeling for every Buddhists. Our religious is more weaker year by year. Please don’t do like that.  Our Buddhist way is a peace way and not for terrorist. You’re the first user of those word so that I really appreciate. But those word will make more tension between buddhists and Islamists in Myanmar. I believe you’re never create violent case. Let’s create mindfulness society. I think this is not a article. It’s hate speech around the world. I honestly request time magazine for these two words combination. Thanks you very much!  Best Regards, Sai Thiha Zaw

ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ နဲ႕ ဆရာေတာ္ဦး၀ိရသူကို ေစာ္ကားတာကိုလက္မခံဘူးဆိုရင္ share & use profile picture

တိုင္းမ္တယ္ရာ- ( ေနစၾကာႏိုင္ ) ------------------------- က်ဳပ္ကေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႕ေလာက္ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာေတြ သိပ္မသိေပမယ့္ လက္ကေလးယားလာလို႕ ဒါေလးကို မွ်မွ်တတ ျပန္ျပီး ဖန္တီးလိုက္ပါတယ္။ ၾကိဳက္သူမ်ား ရွယ္ေစေသာ္ဝ္။ မၾကိဳက္သူမ်ား ဆဲေစေသာ္ဝ္....။

(The Face of Buddhist Terror) Time Magazine, Vol. 182, No. 1, 20 June, 2013 ၏ မ်က...္နွာဖံုးေဆာင္းပါး ကို ေရးတဲ႕Hannah Beech (ဟန္နန္ ဘိခ်္)

`` ေျပာသင့္တာ ေျပာဖုိ႔လုိၿပီ..........´´  ``ယေန႔ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ကမၻာ့သမုိင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသား၊ ျမန္မာ တုိင္းရင္းသားစစ္စစ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ တစ္ေယာက္က တတိယကမၻာစစ္လုိ႔ ေခၚတဲ့ ႏ်ဴကလီးယား စစ္ပဲြကုိ ဟန္႔တားခဲ့တယ္......´´  သူ ဘယ္သူလည္း သိလား `` ဦးသန္႔´´တဲ့၊ တတိယေျမာက္ ကမၻာ့ကုလ သမဂၢအေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္.......  `` ဗုဒၶဘာသာရဲ့ အဓိက အေျခခံ က်င့္စဥ္က ေမတၱာတရား.... တစ္နည္းအားျဖင့္ ကုိယ္ခ်င္းစာတရား.... ေနာက္တစ္မ်ဳိးေျပာရရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရားပဲ....´´  ဗုဒၶဘာသာမွာ သူတစ္ပါးအသက္ကုိ မသတ္ရဘူးလုိ႔ အတိအက် ဆံုးမထားတယ္...။  ေနာက္ၿပီး ေဘးရန္ခပ္သိမ္းၿငိမ္းၾကပါေစ...... ေသာကခပ္သိမ္းၿငိမ္းၾကပါေစ.... ႏွလံုးစိတ္၀မ္း ၿငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစ..... လုိ႔လည္း ေမတၱာပုိ႔ခုိင္းထားတယ္....။  ဦး၀ီရသူ ကုိ အၾကမ္းဖက္သမားလုိ႔ ေျပာရေအာင္ သူအၾကမ္းဖက္ခဲ့တဲ့ သက္ေသအေထာက္အထား ဘာရွိလဲ.........  ဦး၀ီရသူကုိေတာင္ သက္ေသအေထာက္အထား မျပႏုိင္ပဲနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာကုိ တိတိက်က် ေစာ္ကားတဲ့ အဲဒီ တုိင္းမ္ မဂၢဇင္းကုိ တရားစဲြပါလား.......။  Time မဂၢဇင္းရဲ့ လုပ္ရပ္က ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာသာမက ႏုိင္ငံတကာမွာပါ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြကုိ ေပၚေပၚထင္ထင္ ရန္တုိက္ေပးလုိက္တာပဲ.....။ ဆုိးသည္ထက္ဆုိးေအာင္ မီးထုိးေပးလုိက္တာပဲ။  ျပည္သူ႔အတြက္စဥ္းစားတယ္ဆုိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရယ္..... ျပည္သူ႔အသံ တုိ႔အသံဆုိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရယ္..... လူထုေခါင္းေဆာင္ဆုိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရယ္...... ျပည္သူေတြအတြက္ ပြင့္လင္းေနတယ္ဆုိတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းေတြရယ္.... ၂၀၁၅မွာ သမၼတျဖစ္ခ်င္လြန္းလွတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ထူးေတြရယ္..... တစ္ခုခုေတာ့ ေျပာသင့္ၿပီ.....။  စတုတၳမ႑ိဳင္ေတြလည္း ေျပာသင့္တာကုိ ေျပာဖုိ႔ လုိအပ္ေနၿပီ......  (ကြန္ဆူးမား)(၂၃-၆-၂၀၁၃)

 

တိုင္းမ္မဂၢဇင္းပါေဆာင္းပါးအေပၚ သံုးသပ္ၿခင္း
-အရင္ဆံုး ေခါင္းစဥ္ကိုၾကည္႔ရေအာင္ပါ။ ေခါင္းစဥ္မွာသံုးထားတဲ႔စကားလံုးက The Face of Buddhist Terror ပါ။ Terror ကို အဓိပ...ၸါယ္အမ်ိဳးမ်ိဳးဖြင္႔ၾကေပမယ္႔ ယေန႔အခ်ိန္မွာ ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ေသာ ေဆာင္းပါးမွာ Terror ဆိုတဲ႔စကားလံုးၿခင္းသည္ အၾကမ္းဖက္၊အစြန္းေရာက္ဆုိတာနဲ႔ အလိုိုလုိခ်ိတ္ဆက္ၿပီးၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါကိုၿဖည္႔စြက္နားလည္ၿပီးၿဖစ္ရပါတယ္။ ဒါက Time မဂၢဇင္းရဲ႔ ေခါင္းစဥ္...ေရြးခ်ယ္ထားမႈပါ။ ဒီဟာကို ၾကည္႔လုိက္ၿခင္းအားၿဖင္႔ ဗုဒၶဝါဒီ ဘုန္းၾကီးတစ္ပါးရဲ႔ ရက္စက္မႈေတြကို ဒီေဆာင္းပါးထဲမွာ ၿမင္ေတြ႔ရေတာ႔မယ္လို႔ ဆုိလိုလိုက္တာပဲၿဖစ္ပါတယ္။


ပထမဆံုးစာပိုဒ္ကိုၾကည႔္ရေအာင္ပါ။ ပထမဆံုးစာပိုဒ္မွာ အဖြင္႔အပိတ္မ်က္ေတာင္နဲ႔ “the Burmese bin Laden” begins his sermon လုိ႔စသံုးလုိက္ပါတယ္။ အေပၚက ေခါင္းစဥ္ Terror နဲ႔ ဘင္လာဒင္ခ်ိတ္လိုက္ရင္ စာဖတ္သူက မ်က္ေမွာင္စၾကံဳ႔ၿပီး ဒီရဟန္းအေပၚ ဘာသာေ၇းအစြန္းေရာက္ခုိေမနီအလားၿမင္လာေစမွာမလြဲပါ။ အဲ႔ဒီပထမအပိုဒ္ရဲ႔ ေအာက္ဆံုးစာေၾကာင္းမွာပဲ “Now is the time to rise up, to make your blood boil.” လို႔သံုးလိုက္ပါတယ္။ အခ်ိန္က်ၿပီ။ ေသြးေတြ ဆူပြက္ေအာင္လုပ္ၾက စသၿဖင္႔ေပါ႔ေလ။ ဒီလိုနည္းနဲ႔ပိတ္လိုက္ၿခင္းအားၿဖင္႔ နိဒါန္းမိတ္ဆက္စာပိုဒ္မွာတင္ စာဖတ္သူကို ေဆာင္းပါးရွင္က ဒီေဆာင္းပါးထဲပါေသာ ရဟန္းဟာ ဘင္လာဒင္လို ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ ေသြးဆာသူ လုိ႔ နိမိတ္ပံုၿပၿပီးၿဖစ္ေစပါတယ္။ က်န္တဲ႔စာပုိဒ္ေတြကို ဆက္ဖတ္ဖုိ႔ စာဖတ္သူရဲ႔ အေတြးအာရံုဟာ ဘယ္ဖက္ကို တိမ္းညႊတ္မယ္ထင္ပါသလဲ။ အေကာင္းဖက္လား။ အဆုိးဖက္လား။ သိသာေနပါတယ္။

"Buddhist blood is boiling in Burma, also known as Myanmar — and plenty of Muslim blood is being spilled." ဗုဒၶဘာသာေတြရဲ႔ေသြးေတြဟာ ၿမန္မာ႔ေၿမေပၚ ဆူပြက္ေနတယ္။ မြတ္ဆလင္ေတြရဲ႔ေသြးေတြဟာ ေၿမခေနရတယ္ လို႔ ဒုတိယအပိုဒ္ကို ဆက္ဖြင္႔လိုက္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဒုတိယအပိုဒ္ရဲ႔ပထမစာေၾကာငး္ပါ။ ခုနက ေခါင္းစဥ္၊ ပထမစာပိုဒ္ထဲက အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ အခု ဒုတိယစာပုိဒ္အဖြင္႔စာေၾကာင္းကို ဆက္လိုက္တဲ႔အခါမွာ ...စာဖတ္သူက "ဟာ..အေတာ္ရက္စက္တဲ႔ ဗုဒၶဘာသာေတြပါလား"လို႔ေတြးခ်င္စရာေကာက္ေၾကာင္းၾကီးက ပီပီၿပင္ၿပင္ေပၚလာခဲ႔ပါတယ္။ မိတၱီလာအေရးအခင္းမွာ အၾကမ္းဖက္သူေတြေဘးကေန ကာကြယ္ေပးခဲ႔တဲ႔ဆရာေတာ္၊ ေနာ္ ဘာသာမေရြးအကူအညီေပးခဲ႔တဲ႔ ဗုဒၶဘာသာေတြရဲ႔ ၾကီးမားတဲ႔က႑ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီး 969 ဆုိတဲ႔ Cultural Nationlistic Movement ၾကီးဟာ အၾကမ္းဖက္မႈဆုိတာကေန ေမွးမွိန္သြားကာ ၿမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလံုးာ အာဖဂန္ရွိတာလီဘန္မ်ားစစ္ေသြူးၾကြသလုိ ၾကြေနတယ္ဆုိတဲ႔ ဖက္ကို ဆြဲေခၚသြားပါေတာ႔တယ္။

Over the past year, Buddhist mobs have targeted members of the minority faith. ဒါက ဒုတိယစာပိုဒ္ရဲ႔ဒုတိယအေၾကာငး္ပါ။ Minority in Faith လို႔သံုးၿပသြားပါတယ္။ ဘာသာၿခားကိုးကြယ္သူ မည္သူမဆုိ ဆုိတဲ႔အဓိပၸါယ္ပါ။ ဆုိလိုတာကေတာ႔ ခရစ္ယာန္ေတြကိုလဲ ဖိနွိပ္တယ္ဆုိတဲ႔သေဘာပါပဲ။ ဒါဟာ မတိက်တဲ႔ေ၇းသားမႈပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ထပ္ၿပီးေတာ႔ Much of the violence was directed against the Rohingya, a largely stateless Muslim group in Burma’s far west that the U.N. calls one of the world’s most persecuted people. လုိ႔ သံုးၿပလိုက္ပါတယ္။ဒီမွာတင္ ဒီစာဖတ္သူၾကားထဲ ပါးပါးကေလးထည္႔ခ်င္တဲ႔ အခ်က္က ဘူးေပၚသလို ေပၚလာပါေတာ႔တယ္။ Minority လူနည္းစုဆုိတဲ႔စကားကို ဒီမုိကေရစီသည္းေၿခၾကိဳက္ေတြအတြက္ အရင္ Minority in Faith လို႔သံုးၿပလုိက္ၿပီး Minority Rohingya ဆုိၿပီးဆက္စပ္လုိက္တဲ႔အခါမွာ ဗုဒၶဘာသာလူမ်ားစုဟာ ရွိသမွ် လူနည္းစုကို ရုိဟင္ဂ်ာအပါအဝင္ ......နွိပ္ကြပ္ေနတယ္ဆုိတဲ႔ ပုံစံ ထင္ရွားၿပတ္သားစြာထြက္ေပၚလာခဲ႔ပါတယ္။ ဒီလိုနည္းအားၿဖင္႔ ဘဂၤလီရုိဟင္ဂ်ာေတြအေနနဲ႔ ဘာသာေရးပဋိပကၡသားေကာင္အၿဖစ္ အလိုလို ေရာက္ရွိသြားၿပန္ပါတယ္။ ဒီ Minority ဆုိတာကို ဆက္စပ္သံုးစြဲၿပလိုက္ၿခင္းအားၿဖင္႔ စာဖတ္သူအေတြးကို ဘယ္ဖက္ေရာက္သြားေအာင္တြန္းပို႔ေနတာလဲဆုိတာကိုခြဲယူၿပတာပါ။ေနာက္သံုးထားတဲ႔ စကားလံုး Key Words ေတြကေတာ႔ Radical Monk, Virulent Sermons, စတဲ႔စကားလံုးေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္။ သေဘာထားတင္းမာသူ ဘုန္းၾကီး အဆိပ္သင္႔တရားမ်ားေဟာၾကားေနသူ စတဲ႔အဓိပၸါယ္ေရာက္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဒုတိယအပိုဒ္အထိ စာေရးသူပံုေဖာ္ထားတဲ႔ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ၿမန္မာၿပည္ေကာက္ေၾကာင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ဆ
"Such hate speech threatens the delicate political ecosystem in a country peopled by at least 135 ethnic groups that has only recently been unshackled from nearly half a century of military rule" ဒါက တတိယအပိုဒ္၇ဲ႔ ပထမအဖြင္႔စာေၾကာင္းပါ။ ေဆာင္းပါးရွင္ဘာကိုဆုိလုိခ်င္ေနပါသလဲ တူးေဖာ္ၾကည္႔လိုက္ပါတယ္။ စာေၾကာင္းအဓိပၸါယ္က 135 မ်ိဳးေသာတုိင္း၇င္းသားေတြနဲ႔ဖြဲ႔...စည္းထားၿပီး ရာစုနွစ္တစ္ဝက္နီးပါးၾကာစစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္က လြတ္ခါစ ႏုနယ္ေသာ ႏိုင္ငံေရးစံနစ္ကို ဒီလို အမုန္းစကားေတြက ၿခိမ္းေၿခာက္ေနတယ္လို႔ ဆုိလိုလိုက္တာၿဖစပါတယ္။ ဒီအထိက အၿငငး္ပြားဖု႔ိမလိုေသးပါ။ သူဘာဆက္ေၿပာမလဲ လိုက္ၾကည္႔ရေအာင္ပါ။ Already some government officials are calling for implementation of a ban, rarely enforced during the military era, on Rohingya women’s bearing more than two children. ဒုတိယစာေၾကာင္းမွာေတာ႔ အမုန္းစကားေတြရဲ႔ေနာက္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ ကေလးနွစ္ေယာက္ေပၚလစီအၿဖစ္ အစိုးရအရာ၇ွိအခိ်ဳ႔ကေတာင္းဆုိေနေၾကာင္း ေရးသားလုိက္ပါတယ္။ အမုန္းစကားေတြကို ေၿပာေနတဲ႔ဦးဝီရသူနဲ႔ ဒီလို ရုိဟင္ဂ်ာေတြကို ကေလးမေမြးရအမိန္႔နဲ႔ ဆပ္စပ္လိုက္တဲ႔အခါ ဗုဒၶဝါဒီေတြအေနနဲ႔ လူနည္းစုကို အတင္းကန္႔သတ္ေနၿပီဆုိတဲ႔ စာဖတ္သူအေတြးလမ္းေၾကာင္းကို ပိုမိုခုိင္မာမသြားေစဘူးလား။ ေနာက္ဆံုးမွာ အပိတ္စာေၾကာင္းကို ဒိီလိုသံုးလုိက္ပါတယ္။ ၾကည္႔ရေအာင္ပါ။ And many Christians in the country’s north say recent fighting between the Burmese military and ethnic Kachin insurgents, who are mostly Christian, was exacerbated by the religious divides. အဓိပၸါယ္ကခ်င္ေတြဟာ ခရစ္ယာန္ေတြၿဖစ္တာမို႔ ကခ်င္ေဒသစစ္ပြဲေတြပိုမုိၿင္းထန္လာခဲ႔ရတယ္လို႔ခရစ္ယာန္မ်ားစြာကေၿပာတယ္ဆိုတဲ႔ စာေၾကာင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ဒိစာေၾကာင္းနဲ႔ တတိယစာပိုဒ္ကိုပိတ္လိုက္ၿခင္းအားၿဖင္႔ ၿမန္မာဗုဒၶဘာသာႏုိင္ငံဟာ အီရန္လို သီအုိခရက္တစ္ ဘာသာေရးဖိနွိ္ပ္မႈေတြနဲ႔ ၾကီးစိုးေနတဲ႔ႏုိင္ငံလို႔ ပီပီၿပင္ၿပင္ေရးၿခယ္လုိက္ပါတယ္။

ေလးပိုဒ္ေၿမာက္စာပိုဒ္မွာေတာ႔ဒီလိုဖြင္႔လိုက္ပါတယ္။ Radical Buddhism is also thriving in other parts of Asia.အာရွာမွာလဲ ဒီလို အစြန္းေရာက္ဗုဒၶဘာသာေတြၾကီးထြားလာေနတယ္ဆိုတဲ႔ အဓိပၸါယ္ပါပဲ။ ေနာက္သီရိလကၤာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ႔ ရဟန္းေတြဟာ ခရစ္ယာန္ေတြနဲ႔ မြတ္ဆလင္ေတြကို ဖိနွိပ္ဖ်က္ဆီးလိုက္တယ္ဆုိတဲ႔ဟာနဲ႔ ထပ္မံအင္အားၿဖည္႔ပါတယ္။ ေနာက္ တတိယအခ်က္အေနနဲ႔ ထုိင္းမွာရွိတဲ႔သံဃာေတြအေနနဲ႔ ထုိင္းစစ္တပ္ရဲ႔ ေစာင္႔ေရွာက္မႈကို ယူေနရၿပီး "လက္နက္ကိုင္ဘုန္းၾကီးေတြ" (mons ,some of whom have armed themselves) ဆိုတဲ႔ စာသားကိုသံုးၿပိီး ဗုဒၶဘာသာဟာ အၾကမ္းဖက္ဘာသာဆုိတဲ႔ Argument ကိုတည္ေဆာက္ယူၿပသြားခဲ႔ပါတယ္။

ေနာက္ထပ္စာတစ္ပုိဒ္မွာကေတာ႔ ေဆာင္းပါးရွင္ဟာ သူ႔ရဲ႔ စာရဲ႔ ဟန္ခ်က္ (Balance) ကိုထိန္းတဲ႔အေနနဲ႔ မေလးရွားမွာရွိတဲ႔ၿမန္မာေတြဟာ မြတ္ဆလင္ေတြအသတ္ခံရမႈအတြက္ၿပန္လည္လက္စားေခ်ခံခဲ႔ရတယ္ဆိုတဲ႔အေၾကာင္းကိုေဖာ္ၿပသြားၿပန္ပါတယ္။ ဟန္ခ်က္ထိန္းတဲ႔သေဘာလုိ႔ယူဆပါတယ္။ တစ္ဖက္သတ္ၿဖစ္လာရင္စာဖတ္သူ သံသယဝင္လာတတ္တဲ႔အခ်ိန္ဒီလိုၿပန္ထိန္းေပးရတဲ႔သေဘာေတြရွိပါတယ္။ ေနာက္ထပ္တစ္ပိုဒ္ဟာလဲ ဟန္ခ်က္ကို ၿပန္ထိန္းေပးၿပန္ပါတယ္။ ဟင္ဒူ၊ မြတင္ဆလင္၊ ခရစ္ယာန္ အစြန္းေ၇ာက္ေတြရွိေပမယ္႔ ဗုဒၶဝါဒီေတြကေတာ႔ ဒိီစမ္းသပ္မႈဒဏ္ကို ၾကံၾကံ႔ခံႏုိင္ခဲ႔ၾကတယ္။ အခုေတာ႔ ဘာသာေရးလူမ်ိဳးၾကီးဝါဒရဲ႔ၿဖားေယာင္းမႈကို ရဟန္းေတြမေတာင္႔ခံႏုိင္ေတာ႔ဘူးလို႔ ေရးၿပသြားပါတယ္။ ဒီစာပိုဒ္မ်ိဳးဟာ အၿဖည္သေဘာလို႔ယူဆပါတယ္။ တစ္ဖက္က တည္ေဆာက္လာတဲ႔ Arugment က ဗုဒၶဘာသာေတြမ်ားၿပီး ဖိနွိပ္မႈသိပ္ၾကီးေနတဲ႔တုိင္းၿပည္လို႔ ပံုေဖာ္လာၿပီး ဒီလုိ ဘာသာေရးဖိနွိပ္မႈေတြဟာ ၿဖစ္တတ္တယ္လို႔ ၿဖည္တတ္ပါတယ္။


ေနာက္ထပ္တစ္ပုိဒ္မွာေတာ႔ ဘယ္လုိေဖာ္ၿပထားသလဲဆိုရင္ ယခင္က ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ၾကီးေတြရဲ႔ က်င္႔စဥ္နဲ႔ ပံုပန္းကို ဥပမာေဆာင္ၿပထားပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ဘုန္းေတာ္ၾကီးရဲ႔ ဖိနွိပ္သူအစိုးရအေပၚ ဆန္႔က်င္ပံု၊ 2007 စက္တင္ဘာေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးနဲ႔ ကိုလိုနီေခတ္ကာလ ဦးေဆာင္မႈမ်ားကိုေဖာ္ၿပထားၿပိီး အဆံုးသတ္စာေၾကာင္းမွာေတာ႔ က်န္ဘာသာေရးေတြလိုပဲဒီ ဗုဒၶဘာသာဟာလဲ အေၿခခံဗုဒၶသြန္သင္မႈမ်...ားနဲ႔ လြန္ဆြဲေနတဲ႔ အုိင္ဒီယာေတြနဲ႔အဆိပ္ခတ္ခံလိုက္ရပါတယ္လို႔ ေဖာ္ၿပသြားပါတယ္။

အဲ႔ဒီေနာက္ စာေရးသူရဲ႔ လမ္းေၾကာင္းကိုေၿခရာခံလိုက္တဲ႔အခါ "Mantra of Hate" လို႔ေဖာ္ၿပထားပါတယ္။ အမုန္းနဲ႔ရြတ္ဆိုအပ္ေသာ တရားမ်ားလို႔ ဘာသာၿပန္ရင္သင္႔မယ္ထင္ပါတယ္။အဲ႔ဒီေအာက္မွာေတာ႔ U.S. President Barack Obama has “been tainted by black Muslim blood.” လို႔ေဖာ္ၿပထားပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္အုိဘားမားဟာလဲ လူမည္းမြတ္ဆလင္ေသြးေနွာဇာတ္နိမ္႔ပါပဲလို႔ေၿပာတယ္လို႔ေရးၿပထားပါတယ္။ ေနာက္တစ္ေၾကာင္းကေတာ႔ သူေၿပာေနတဲ႔ နာမည္ (ဘင္လာဒင္)ဆုိတာ အာရပ္အၾကမ္းဖက္မွန္းသိေပမယ္႔ခပ္တည္တည္နဲ႔ဆက္ေၿပာေနခဲ႔သလို ကုလကိုလဲ အာရပ္ေတြက ၿပန္ေပးဆြဲ (Hijacked) လို႔ ေရးထားပါတယ္။ “Taking care of our religion and race is more important than democracy,” says Wirathu. ဘာသာေရးနဲ႔လူမ်ိဳးေရးဟာ ဒီမုိကေရစိီအေရးထက္ အေရးၾကီးတယ္လို႔ ေၿပာေသာ ဦးဝီရသူစကားနဲ႔ပိတ္သိမ္းလုိက္ၿပီး ဦးဝီရသူရဲ႔ စကားကို နင္းကာ အုိဘားမားကို နွွိပ္ကြပ္ၿခင္း၊ ကုလကို မဆင္မၿခင္ေၿပာၿခင္းတို႔နဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ဦးဝီရသူကို ဘာသေရးအစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္အသြင္ၿဖစ္ပံုေဖာ္ယူသြားပါေတာ႔တယ္။

ေနာက္တစ္ပိုဒ္မွာေတာ႔ဦးဝီရသူကို ထိုးနွက္တာေတြပါလာတာကိုတေတြ႔ၿမင္ရပါတယ္။ အဲ႔ဒါကေတာ႔ "ဦးဝိီရသူဟာ ပညာမတတ္လို႔ဒီလိုေၿပာတာလို႔ ခြင္႔လႊတ္ခ်င္စ၇ာၿဖစ္ေကာင္းၿဖစ္နုိင္ပါတယ္။ ေမြးခ်င္းရွစ္ေယာက္အနက္ ပါးစပ္တစ္ေပါက္သက္သာၿပီးေရာအေနနဲ႔ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းပို႔ထားခဲ႔တာၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ႔္ဦးဝီရသူဟာ စန္းေကာင္းတယ္။ " အဲ႔လုိေရးခဲ႔ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီလို စန္းေကာင္းရၿခင္းအခ်က္ဟာ ဗမာေတြၾကားထဲ မြတ္ဆလင္ေတြဟာ အာရပ္ေငြေတြနဲ႔ ဗလီေတြေဆာက္တယ္၊ အၿမန္ၿပန္႔ပြားေနတယ္ဆုိတာေတြကို "သက္ေသမရွိဘဲ" ေၾကာက္တဲ႔အေၾကာက္တရားကလဲရွိပါေသးတယ္လို႔ ေ၇းသားသြားပါတယ္။ ဒီနည္းအားၿဖင္႔ ဦးဝီရသူဟာ ပညာမဲ႔ဘာသာေ၇းအရူးအနွမ္းတစ္ေယာက္အၿဖစ္ပံုေပၚလာခဲ႔ပါတယ္။ ေနာက္လိုက္ေတြအေနနဲ႔အရူးအနွမ္းေတြသာသာၿဖစ္ကုန္ပါေတာ႔တယ္။

ေနာက္တစ္ပုိဒ္မွာေတာ႔ စာေရးသူရဲ႔စိတ္တြင္းအမုန္းကိုတစ္စြန္းတစ္စ ထပ္မံေတြ႔ရွိလိုက္ရသလိုပါပဲ။ သူေၿပာထားတာက "ဖိနွိပ္တဲ႔တုိင္းၿပည္မွာေနေနလဲ စစ္တပ္ဖိနွိပ္မႈကို တာဝန္ယူဖုိ႔ လူနည္းနည္းေလးကပဲေၿပာၿပီး အမ်ားစုကခြင္႔လႊတ္ဖုိ႔ေၿပာၾကတယ္။ ဒါကို ဗုဒၶဘာသာရဲ႔ခြင္႔လႊတ္မႈတရားနဲ႔ ေထာက္ၿပၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ဒီ ဒီမုိကရက္တုိင္ေဇးရွင္းဟာ အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႔အသံေတြကိုပ်ံ႔နွံ႔ဖုိ႔ ပိုၿဖစ္လာေစခဲ႔တယ္" လုိ႔ဆုိသြားတာပါ။ အဲ႔ဒီမွာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေနာက္တစ္ခ်က္ထပ္ေရးပါတယ္။ "လူ႔အခြင္္႔အေရးအစီရင္ခံစာအရ မြတ္ဆလင္ေတြဟာ အခ်ိဳးအစားမမွ်တစြာအသတ္ခံရတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ရြာ ၇ဝကို ဗုဒၶဘာသာေတြဝင္တုိက္ခုိက္တယ္"လို႔ေရးသြားပါတယ္။ Disporportionate ဆိုတဲ႔ စကားလံုးကိုသံုးသြားပါတယ္။ ဆုိလိုတာက ဗုဒၶဘာသာတစ္ေယာက္ေသရင္ မြတ္ဆလင္အမ်ားၾကီးေသတယ္ဆုိတဲ႔စကားပါ။ ရခုိင္လို႔ လံုးဝမသံုးသြားပါ။ ဗုဒၶဘာသာလို႔ပဲသံုးသြားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီစာပိုဒ္အဆံုးသတ္မွာေတာ႔ ထိန္းမႏုိင္သိမ္းမရ ၿဖစ္ေနတဲ႔ ဗုဒၶဘာသာေတြကို ဒီဘုန္းၾကီးေတြက ေနာက္ကြယ္ကၾကိဳးကိုင္ေနတယ္လို႔ ေရးလုိက္ပါတယ္။ ဒီနည္းအားၿဖင္႔ ဒီစာပုိဒ္အထိ ပံုေပၚလာတာက ဗုဒၶဘာသာဝင္ရဟန္းေတာ္ေတြဟာ ဟန္ေဆာင္ေနတဲ႔ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ အစြန္းေရာက္ေတြဆုိတဲ႔ အသြင္ေပၚလာေစပါတယ္။ ဒီနည္းအားၿဖင္႔ ဗုဒၶဘာသာကိုလဲ တုိက္ခုိက္ၿပီးၿဖစ္သလုိ ရုိဟင္ဂ်ာ ကိစၥကိုလဲ သံုးၾကိမ္တိတိ ဒီေဆာင္းပါးထဲမွာ ထည္႔လိုက္ပါတယ္။ (TIME ဟာ အေမရိကန္မဂၢဇင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာကိစၥ အေမရိကန္ ကစားႏုိင္ပံုကိုက်ေနာ္အၾကိမ္မ်ားစြာ ေဆြးေႏြးဖူးပါတယ္။)
ေနာက္ထပ္တစ္ပို္ဒ္မွာေတာ႔ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲဖြယ္ရာ ဇာတ္လမ္းေလးတစ္ပုဒ္ကို စတင္ၾကားနာရပါတယ္။ “My son was killed because he was Muslim, nothing else,” က်မသားေလးဟာ မြတ္ဆလင္ေလးမုိ႔အသတ္ခံလိုက္ရတာ။ အၿခားဘာေၾကာင္းမွ မရွိပါဘူး လို႔ ပိတ္သိမ္းေရးၿပသြားပါတယ္။ မိတၱီလာၿမိဳ႔ထဲမွာရွိတဲ႔ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ မြတ္ဆလင္ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို ဂ်ာနယ္လစ္ေတြဝင္ခြင္႔မရွိဘူးလို႔လဲ ...ဆုိထားပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ေဆာင္းပါးရွင္ေဖာ္ၿပဖုိ႔က်န္ေနတာလား တမင္ခ်န္ထားတာလားမသိတာကေတာ႔ ဒီေဘးဒုကၡၾကားညွပ္မိေနတဲ႔ ဗုဒၶဘာသာဒုကၡသည္ေတြပါပဲ။

"ေက်ာင္းေတာ္ နဲ႔အာဏာ" ဆုိတဲ႔ေခါင္းစဥ္ ၿပလိုက္ၿပီး သီ၇ိလကၤာက ရဟန္းေတြအေၾကာင္းကို ေဆာင္းပါးရွင္ကေဖာ္ၿပပါတယ္။ ေဖာ္ၿပခ်က္မွာ သီရိလကၤာ ထဲက ဗုဒၶဝါဒီရဟန္းေတြရဲ႔ အစိုးရကိ စုိးမုိးဖုိ႔အားထုတ္ပံုေတြ၊ ေက်ာင္းေတြမွာ သမုိင္းသင္ခန္းစာေတြသင္ၾကားေပးဖုိ႔ အားထုတ္တာေတြ။ ညီလာခံမွာ ရင္ဘတ္ထက္ လက္သီးဆုပ္တင္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာကို ခုခံကာကြယ္ဖို႔ ေၾကြးေၾကာ္တာေတြကို ေဖာ္ၿပပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ပထမဆံုးအေၾကာင္းေလးမွာတင္ သူေဖာ္ၿပထားတာက ၿမန္မာၿပည္ကၿဖစ္ရပ္ေတြဟာ ဒီသီရိလကႍာကလုိပါပဲ ဆုိတဲ႔ စာေၾကာင္းေလးပါ။ ဒီစာေၾကာင္းေလးေၾကာင္႔ ေအာက္က ေဖာ္ၿပထားသမွ်ရဲ႔ ေကာင္းၿခင္းဆုိးၿခင္းအားလံုးဟာ ၿမန္မာၿပည္မွာဒီလိုၿဖစ္ေနပါတယ္ဆုိတဲ႔ အဓိပၸါယ္ကိုသက္ေရာက္သြားေစပါေတာ႔တယ္။ “This is a Buddhist government. This is a Buddhist country.” ဗုဒၶဘာသာအစိုးရ၊ ဗုဒၶဘာသာတုိင္းၿပည္ ဆုိတဲ႔ သီရိလကၤာေၾကြးေၾကာ္သံနဲ႔ ပိတ္သိမ္းလုိက္ၿပီး ၿမန္မာဟာလဲ ဒီလိုပါပဲ ဆုိတာကို နိမိတ္ၿပေၿပာဆိုသြားခဲ႔တာပါ။ “It is the monks who protect our country, religion and race.” အမ်ိဳးဘာသာသာသနာကို ကာကြယ္ေနတာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေတြပဲ လို႔ သိီရိလကၤာကာကြယ္ေရးဌာနအတြင္းေရးမႈးေၿပာစကားကို ထပ္မံကိုးကားအားၿဖည႔္ေပးသြားခဲ႔ပါတယ္။

"ဆြမ္းနဲ႔ ေသနတ္" ဆုိတဲ႔ေခါင္းစဥ္ကိုထပ္မံေဖာ္ၿပလိုက္ၿပီး ထုိင္းနိုင္ငံထဲက ဥပမာေတြကို ေပးပါတယ္။ “We cannot separate Buddhism from guns anymore.” ဆုိတဲ႔စာသားနဲ႔ ထုိင္းဥပမာကို ေသေသခ်ာခ်ာ ညႊန္းဆုိသြားခဲ႔ၿပီး က်န္ အစၥလာမ္အၾကမ္းဖက္ေတြနဲ႔မကြာလွတဲ႔နမူနာကိုေပးဖုိ႔ၾကိဳးစားေနဟန္ကို တူးေဖာ္မိလိုက္ပါတယ္။ “Maybe I felt a little bit guilty as a Buddhist,” he says. “But we have to protect ourselves.” အဓိပၸါယ္ကဒီလိုပါ။ က်ေနာ္ ဗုဒၶဘာသာၿဖစ္ရတာကို နည္းနည္းေတာ႔မလံုသလိုခံစားရတယ္။ ဒါေပမယ္႔ က်ေနာ္တုိ႔ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုကာကြယ္ရမွာပဲေလလို႔ ပစၥတုိသံုးလက္ရွိတယ္ဆုိတဲ႔ ထုိင္းေတာင္ပိုင္းကရဟန္းက ဒီလိုေၿပာတယ္ဆိုၿပီး ထပ္မံ ေဖာ္ၿပပါတယ္။ "က်ေနာ္တုိ႔က ဒီတုိင္းၿပည္သားေတြဗ်။ ဒါေပမယ္႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြက က်ေနာ္တုိ႔ကို ဘယ္ေတာ႔မွ ထုိင္းနိုင္ငံသားေတြလို႔မမွတ္ဘူး။" ဒီစကားကိုေၿပာသူက ထုိင္းေတာင္ပိုင္းမြတ္ဆလင္ ေတာ္လွန္ေရးသမားတစ္ဦးပါ။ အဲ႔ဒီစကားအၿပီးမွာ ဒါေလးနဲ႔ ထုိင္း ဥပမာကိုပိတ္သိမ္းလိုက္ပါတယ္။ “Islam is a religion of violence,” says Phratong Jiratamo, a marine turned monk. “Everyone knows this.” အစၥလာမ္ဆိုတာ အၾကမ္းဖက္ဝါဒပဲ။ ဒါလူတုိင္းသိတယ္လို႔ ဘုန္းၾကီးက ေၿပာပါတယ္ဆုိၿပီး ပိတ္သိမ္းလိုက္တာပါ။ လွပါတယ္။ မြတ္ဆလင္ေတာ္လွႏ္ေရးသမားရဲ႔ စကားလံုးက Equality ဖက္ေရာက္ပါတယ္။ ထုိင္းဘုန္းၾကီးစကားက ေတာ္ေတာ္ေလး ပိန္းတဲ႔ ပညာမဲ႔စကားဆန္ပါတယ္။ ဒီနွစ္ခုကို တြဲၿပလိုက္ပါတယ္။ ဒီမုိကရက္ေတြ အသည္းစြဲ တန္းတူညီမွ်မႈကို မြတ္ဆလင္ဖက္ ထည္႔လုိက္ၿပီး ဘုန္းၾကီးေၿပာစကားကို ခပ္ပိန္းပိန္း ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္အေနနဲ႔တင္လိုက္ပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ သကၤန္းနဲ႔ေသနတ္၊ ဖိနွိပ္မႈေတြဟာ ေကာက္ေၾကာင္းထင္းထင္းၾကီးေပၚလာပါေတာ႔တယ္။
ေနာက္ဆံုးစာနွစ္ပိုဒ္မွာေတာ႔ စာေရးသူအာေဘာ္ကိုပုိၿမင္လာရပါတယ္။ စာေရးသူက ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ႔ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ဝီရသူရဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈကို ဘယ္လုိ သဟဇာတ ၿဖစ္ေအာင္လုပ္မယ္ဆိုတာကို နားမလည္ႏုိင္ေအာင္ၿဖစ္ပါတယ္လုိ႔ေဖာ္ၿပပါတယ္။ ဝီရသူဟာ ထုိင္းေတာင္ပိုင္းက ဘုန္းၾကီးေတြလိုပါပဲ လို႔ေရးၿပပါတယ္။ သူ႔တရားပြဲအဆံုးမွာ သူ႔ပရိသတ္ေတြဟာ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာအတြက္ မိမိအသက္ကို စေတးပါမည္ ဆိုတဲ...႔ ဟာကိုလိုက္ရြတ္ဆိုၾကပါတယ္လို႔ ေဖာ္ၿပပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးနိဂံုးမွာေတာ႔စာေရးသူရဲ႔အေဘာ္ကို အထင္ရွားဆံုးၿမင္လုိက္ရပါေတာ႔တယ္။စာေရးသူေဖာ္ၿပထားတာက ဗုဒၶဘာသာရဲ႔ခြင္႔လႊတ္မႈဆုိတာဟာ တစ္ကယ္႔ကို မၿဖစ္ႏုိင္ေလာက္တဲ႔ေနရာမွာေတာ႔ က်န္ေနပါေသးတယ္လို႔ ဆုိလုိက္တာပါ။ Unlikeliest လို႔သံုးၿပသြားတာပါ။ ဒိီနည္းအားၿဖင္႔ က်န္အမ်ားစုၾကီးဟာေတာ႔ၿဖင္႔ ခြင္႔လႊတ္မႈဆုိတာမရွိတဲ႔လူေတြလုိ႔ အဓိပၸါယ္အလုိလိုသက္ေရာက္သြားေစပါေတာ႔တယ္။ ေဆာင္းပါးရွင္က ဥပမာေပးပါတယ္။ 2011 ထုိိင္းမွာ ဗံုးကြဲေတာ႔ ရဟန္းတစ္ပါးဟာ ဆြမ္းခံလ်က္ပါ။ သူ႔ခႏၶာကိုယ္မွာ ဒဏ္ရာေတြအမ်ားၾကီးရခဲ႔ပါတယ္။ အမာရြတ္ေတြလဲမနည္း။ မ်က္လံးုလဲ မေကာင္းလွေတာ႔ပါဘူး။ ဒါေပမယ္႔သူက အစၥလာမ္ဘာသာဆိုတာ က်န္ဘာသာေရးေတြလိုပဲ အင္မတန္ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ႔ဘာသာပါလုိ႔ ေၿပာေနဆဲပါ လု႔ိ ဥပမာေပးခဲ႔ပါတယ္။ မြတ္ဆလင္ေတြကို အၿပစ္တင္တယ္၊ သူတုိ႔က က်ေနာ္တုိ႔ကိုၿပန္အၿပစ္တင္မယ္..ဒါဆုိ ဘယ္ေတာ႔မွအၾကမ္းဖက္မႈ မၿပီးဆံုးပါဘူးလို႔ အဲ႔ဒီထုိင္းရဟန္းက ေၿပာသြားတယ္ဆုိၿပီးေရးသြားပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးစာပိုဒ္...နိဂံုးပိုဒ္မွာ မြတ္ဆလင္ေတြကို အၿပစ္တင္ၿခင္းသည္ ဗုဒၶဘာသာမမည္ ဆုိတဲ႔ မက္ေဆ႔ကိုရေအာင္ထည္႔ေပးသြားပါတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ ရုိဟင္ဂ်ာကိစၥကိုသံုးၾကိမ္တိတိသံုးပါတယ္။ တစ္ကယ္ေတာ႔ ဒီလို ခြင္႔လႊတ္ႏုိင္မႈ မ်ိဳး၊ သူေပးတဲ႔ဥပမာမ်ိဳးဟာ သာမန္ (Average) ေတြအေနနဲ႔ မၿဖစ္ႏိုင္တဲ႔ကိစၥေတြသာလွ်င္ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ရွားပါးတဲ႔ ဥပမာမ်ိဳးကိုေပးလုိက္ၿခင္းအားၿဖင္႔ က်န္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ ဒီလိုမက်င္႔လွ်င္ အလကားဆုိတဲ႔မက္ေဆ႔ခ်္ကို ရသြားေစေတာ႔တာပါပဲ ။

ေဆာင္းပါးရွင္ရဲ႔ေကာက္ေၾကာင္းကိုၾကည္႔လိုက္တဲ႔အခါမွာ ဦးဝီရသူထက္ ၿမန္မာၿပည္တြင္းနဲ႔ အေရွ႔တာင္အာရွ၊ ေတာင္အာရွ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြရ႔ဲ အားနည္းခ်က္ေတြကို သိီးသန႔ေဖာ္ၿပထားၿပီး ထုိင္းေတာင္ပိုင္းကိစၥ၊ ၿမန္မာၿပည္တြင္းကိစၥ နဲ႔ သီရိလကၤာကိစၥေတြမွာ ဆန္႔က်င္ဖက္ေတြရဲ႔အၿမင္ေတြကို လလံုးဝ ထည္႔မထားတာကို အထူးသတိၿပဳမိပါတယ္။ စာေၾကာင္းခ်ိတ္ဆက္ပံု၊ အုိင္ဒီယာခ်ိတ္ဆက္ပံုေတြ၊ ဥပမာၿပပံုေတြရဲ႔ လားရာဦးတည္ဖက္ဟာ ဗုဒၶဘာသာ ဟာ က်ဆံုးေနတဲ႔ဘာသာရပ္ၿဖစ္ၿပီး က်န္အလားတူဘာသာမ်ားလိုပဲ အၾကမ္းဖက္ေတြထြက္လာတဲ႔ "ညႊန္းသေလာက္မဟုတ္တဲ႔ဘာသာေရးပါ" ဆုိတဲ႔ အၿမင္ကို တူးေဖာ္လိုက္မိပါတယ္။

ဒါကေတာ႔ ဒီေဆာင္းပါးအေပၚ အနုစိပ္သံုးသပ္ၾကည္႔ၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္။
Source: FaceBook
 
MyanmarTodayNews


ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ဆိုးသြမ္းေသာ အခါ
( When Buddhist Gone Bad By Hannah Beech ကို တိုက္႐ိုက္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္)

...
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဘင္လာဒင္လို႕ သမုတ္ခံရတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးရဲ႕ မ်က္ႏႇာဟာ ႐ုပ္ပြားေတာ္တစ္ခုကဲ့သို႕ တည္ၾကည္ ၿငိမ္သက္လ်က္စြာနဲ႕ တရားကို စတင္ေဟာၾကားပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ ေရႇ႕ေမႇာက္မႇာ ကိုးကြယ္သူ ရာေပါင္းမ်ားစြာဟာ လက္အုပ္ခ်ီၿပီး ထိုင္ေနၾကပါတယ္။ သူတို႕ေတြရဲ႕ေက်ာျပင္မႇာေတာ့ ေခြၽးေတြစီးက်ေနပါတယ္။ တရားနာ ပရိတ္သတ္ႀကီးက သဃၤန္း၀တ္ရဟန္းနဲ႕အတူ ႐ြတ္ဖတ္သံေတြဟာ မႏၲေလးၿမိဳ႕ရႇိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းအတြင္းကေန လြင့္ပ်ံ႕ေနပါတယ္။ မႏၲေလးဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ၿပီးရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒုတိယအႀကီးဆံုးၿမိဳ႕ေတာ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဆိုပါ ျမင္ကြင္းကေတာ့ စိတ္ၾကည္ႏူးခ်မ္းေျမ႕ဖြယ္ရာေကာင္းေပမယ့္ ဦး၀ီရသူရဲ႕တရားေတြကေတာ့ မုန္းတီးမႈေတြ ေရာယႇက္ေနပါတယ္။ ''ခုခ်ိန္ဟာ ၿငိမ္သက္ေနရမယ့္ အခ်ိန္မဟုတ္ပါဘူး။''ဟု သက္ေတာ္ ၄၆ႏႇစ္ အ႐ြယ္ရႇိ အဆိုပါဘုန္းေတာ္ႀကီးက ျမြက္ၾကားပါတယ္။ မိနစ္ ၉၀ လံုးလံုး တရားေဟာၾကားတဲ့အထဲမႇာ ဗုဒၶဘာသာလူမ်ားစုရႇိတဲ့ႏိုင္ငံမႇာ လူနည္းစုမြတ္စလင္ေတြကို မုန္းတီးဖို႕ ထည့္သြင္းေဟာၾကားေနပါတယ္။ ''အခုအခ်ိန္မႇာ အားလံုး ႏိုးၾကားေနဖို႕၊ သတိရႇိဖို႕ လိုပါတယ္။''

ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာရႇိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ေသြးပူေနၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မ်ားစြာေသာ မြတ္စလင္ေသြးေတြလည္း ေျမခခဲ့ရပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏႇစ္အတြင္းက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူရမ္းကား အုပ္စုေတြဟာ လူနည္းစုဘာသာ၀င္ေတြကို ပစ္မႇတ္ထား တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြကေတာ့ မူဆလင္ေတြ ဆယ္ဂဏန္းေလာက္ ေသဆံုးခဲ့ရတယ္လို႕ ေျပာေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရး လုပ္ေဆာင္သူေတြကေတာ့ ေသဆံုးခဲ့တဲ့ အေရအတြက္ ရာဂဏန္းအထိရႇိတယ္လို႕ သတ္မႇတ္ခဲ့ ၾကပါတယ္။ အဆိုပါ အၾကမ္းဖက္မႈအမ်ားစုဟာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ပစ္မႇတ္ထားခဲ့တာပါ။ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေနာက္ပိုင္း အစြန္အဖ်ားမႇာ ေနထိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံမဲ့မြတ္စလင္လူမ်ဳိးစု ျဖစ္ၿပီး ကမၻာ့ကုလသမဂၢကေန ယံုၾကည္မႈအရ ႏႇိပ္စက္ခံရဆံုး လူမ်ဳိးစုအျဖစ္ သတ္မႇတ္ခံထားရသူေတြပါ။ ထိုကဲ့သို႕ ေသြးထြက္သံယို အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ ဦး၀ီရသူ ေနထိုင္ၿပီး ေသြးထိုးလႈံ႕ေဆာ္တဲ့ တရားေတြေဟာၾကားေနခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းအထိ ပ်ံ႕ႏႇံ႕လာခဲ့ပါတယ္။ အစြန္းေရာက္ ဘုန္းႀကီးေတြဟာ သန္း ၆၀ ေသာ ျမန္မာျပည္သူရဲ႕ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရႇိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြကို ႏိုင္ငံနဲ႕ယဥ္ေက်းမႈကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနသူအျဖစ္ ႐ႈျမင္ၾကပါတယ္။ ''မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ေမြးဖြားႏႈန္းဟာ အရမ္းကိုလ်င္ျမန္ၿပီး ကြၽႏု္္ပ္တို႕ရဲ႕ သမီးပ်ဳိေတြကို ခိုးယူေနၾကပါတယ္။ အဓမၼက်င့္ၾကံေနၾကပါတယ္။'' ဟု ဦး၀ီရသူက စာေရးသူကို ေျပာျပပါတယ္။ ''သူတို႕ေတြက ကြၽႏု္ပ္တို႕ရဲ႕ ႏိုင္ငံကို သိမ္းပိုက္ဖို႕ ႀကံ႐ြယ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါကို လက္သင့္မခံႏိုင္ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံအျဖစ္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားရမႇာပါ။''

ဒီလုိအမုန္းစကားေတြဟာ လူမ်ဳိးစု ၁၃၅ ခုေက်ာ္ေနထိုင္ေနၿပီး ရာစုႏႇစ္၀က္ခန္႕ အာဏာရႇင္စနစ္ရဲ႕ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈကေန မၾကာေသးမီကမႇ လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ႕ ထိရႇလြယ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနပါတယ္။ အာဏာရႇင္ လက္ထက္တုန္းကပင္ ျပ႒ာန္းမႈမရႇိခဲ့တဲ့ တစ္မိသားစုကို ကေလး ၂ ေယာက္သာ ယူခြင့္ရႇိသည္ဆိုသည့္ ပိတ္ပင္မႈကို အခ်ဳိ႕ေသာ အစိုးရအရာရႇိေတြက ႐ိုဟင္ဂ်ာမိသားစုေတြအေပၚ ျပ႒ာန္းဖို႕ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕ ေျမာက္ဖ်ားပိုင္းမႇာေနထိုင္တဲ့ ခရစ္ယာန္လူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕အဆိုအရ အစိုးရစစ္တပ္နဲ႕ ခရစ္ယာန္အမ်ားစုပါ၀င္တဲ့ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္ေတြၾကားက တိုက္ပြဲေတြဟာ ဘာသာေရးမတူညီမႈကေန ေပါက္ဖြားလာတယ္လို႕ သိရပါတယ္။

အစြန္းေရာက္ဗုဒၶ၀ါဒဟာ အာရႇရဲ႕ ေဒသအမ်ားစုမႇာ ေပၚထြက္လာေနပါတယ္။ ယခုႏႇစ္ သီရီလကၤာမႇာ ထိပ္တန္း အစိုးရ အရာရႇိေတြနဲ႕နီးစပ္တဲ့ အမ်ဳိးသားေရး ဗုဒၶ၀ါဒီအုပ္စုေတြဟာ ၾသဇာႀကီးမားလာၿပီး ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြကေန မြတ္စလင္ေတြနဲ႕ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ပစၥည္းဥစၥာေတြကို ဖ်က္ဆီးဖို႕ လႈံ႕ေဆာ္လာၾကပါတယ္။ ၂၀၀၄ ခုႏႇစ္ကစလို႕ လူေပါင္း ၅၀၀၀ ေလာက္ ေသဆံုးခဲ့ရတဲ့ မြတ္စလင္ ေသာင္းက်န္းမႈေတြရႇိတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ဘက္ဖ်ားမႇာလည္း ထိုင္းစစ္တပ္က အရပ္သားေတြကို ျပည္သူ႕စစ္အျဖစ္ သင္တန္းေပးခဲ့ၿပီး ဘုန္းႀကီးေတြ ဆြမ္းခံထြက္တဲ့အခ်ိန္မႇာ ေဘးကေန ၀န္းရံ ေပးၾကပါတယ္။ ဒီလုိမ်ဳိး လုပ္ေဆာင္ဖို႕အတြက္ သူတို႕ရဲ႕ယံုၾကည္မႈက ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။ အဆိုပါ စစ္သားေတြနဲ႕ (လက္နက္သယ္ေဆာင္တဲ့) အခ်ဳိ႕ဘုန္းႀကီးေတြဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံရႇိ လူနည္းစု မြတ္စလင္ေတြကို ဖယ္က်ဥ္ထားသလို ပိုမို ခံစားရေစပါတယ္။

အဲဒီ့ႏိုင္ငံေတြမႇာ အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶ၀ါဒ ေပၚထြက္လာတဲ့ သမိုင္းေၾကာင္း သီးျခားစီရႇိေသာ္လည္း မ်ားျပားလာတဲ့ အင္တာနက္ အသံုးျပဳမႈေတြေၾကာင့္ ေဖ့ဘုတ္နဲ႕ တြစ္တာမႇတစ္ဆင့္ တဖက္သတ္ အမုန္းပြားမႈေတြနဲ႕ ေကာလဟာလေတြ ပိုမိုလ်င္ျမန္စြာ ပ်ံ႕ႏႇံ႕လာပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ အလြယ္တကူပင္ တစ္ႏိုင္ငံမႇတစ္ႏိုင္ငံသို႕ ကူးစက္လာပါတယ္။ ျမန္မာေ႐ႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား သိန္းနဲ႕ခ်ီရႇိေနတဲ့ မေလးရႇားႏိုင္ငံမႇာ ဇြန္လအတြင္းက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အခ်ဳိ႕ အသတ္ခံရပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ မြတ္စလင္ေတြ အသတ္ခံရတဲ့အတြက္ လက္စားေခ်မႈလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္လို႕ မေလးရႇားအာဏာပိုင္ေတြက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္မႈေတြ စတင္ေပၚထြက္လာခဲ့တဲ့ ကာလတုန္းက ဟိႏၵဴအမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီေတြ၊ မြတ္စလင္ စစ္ေသြးၾကြေတြ၊ အစြန္းေရာက္ ခရစ္ယာန္ေတြနဲ႕ ေရႇး႐ိုးစြဲ ဂ်ဴးေတြ ထြန္းကားခဲ့တဲ့အခ်ိန္မႇာ ဗုဒၶဘာသာဟာ အဆိုပါစက္ကြင္းကေန လြတ္ေျမာက္ေနခဲ့ပါတယ္။ ကမၻာ့အသိုင္းအ၀ိုင္း အတြက္ေတာ့ အၾကမ္းမဖက္ေရး၊ ေမတၲာထားေရးတို႔ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏႇစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေလာက္က ပြင့္ထြန္းခဲ့တဲ့ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ အဆံုးအမေတြကေန ေပၚထြက္ခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ အဓိပၸာယ္ တစ္ထပ္တည္း က်ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အျခားဘာသာ၀င္ေတြလိုပဲ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ ဘုန္းႀကီးေတြဟာလည္း ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဂိုဏ္ဂဏစြဲ အေခ်ာင္သမား ၀ါဒရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈကို မလြန္ဆန္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။

အာရႇဟာ နယ္ခ်ဲ႕ေတြနဲ႔ ဖိႏႇိပ္မႈေတြကို ဆန္႔က်င္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္တုန္းက ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးေတြဟာ သူတို႔ရဲ့ ၾသဇာနဲ႔ မ်ားျပားတဲ့ အေရအတြက္ကို အသံုးျပဳၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရႇားမႈေတြကို ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ေသာ ဘုန္းႀကီးေတြဟာ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးအတြက္ အသားအေရ ခ်ဳံးခ်ံဳးက်တဲ့အထိ အစာငတ္ခံကာ အသက္စေတးခဲ့ၾက ဖူးပါတယ္။ အထင္ရႇားဆံုးလို႔ ေခၚဆိုႏိုင္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈ တစ္ခုကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏႇစ္ ၅၀ က ေတာင္ဗီယက္နမ္ အစိုးရရဲ႕ ဖိႏႇိပ္မႈကို ဆန္႔က်င္တဲ့ အေနနဲ႔ ေဆးဂံုၿမိဳ႕မႇာ ဘုန္းေတာ္ႀကီ Thich Quang Duc ရဲ႕ တပလႅင္ေခြထိုင္ၿပီး မိမိကုိယ္ကို ဓာတ္ဆီေလာင္းၿပီး မီး႐ိႈ႕ကာ အေသခံ ဆႏၵျပမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၇ ခုမႇာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရႇားမႈေတြကို ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြက ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဆိုပါ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ စစ္သားေတြကလြဲလို႔ အဲဒီ့ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ သပိတ္ေမႇာက္ ဆႏၵျပမႈကို ကမၻာတစ္၀ႇမ္းလံုးရဲ႕ စာနာမႈကို ရရႇိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူမႈလႈပ္ရႇားမႈေတြ အဆံုးသတ္ခ်ိန္မႇာ ႏိုင္ငံေရး စစ္ေသြးၾကြမႈေတြ ေပၚထြက္လာပါသလား။ ဘယ္ဘာသာေရးမဆို ၄င္းရဲ႕အေျခခံ မူ၀ါဒေတြနဲ႔ ဆန္႔က်င္တဲ့ အေတြးအေခၚေတြရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈ ခံသြားရရင္ အဖ်က္အင္အားတစ္ရပ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားႏိုင္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္ဟာ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕အလႇည့္ ေရာက္လာပါၿပီ။

အမုန္းမႏၲန္
မႏၲေလးၿမိဳ႕ရႇိ မစိုးရိမ္တိုက္သစ္တြင္ တပလႅင္ေခြခ်ိတ္ထိုင္လ်က္ လူအ႐ြယ္ ၄င္း၏ဓာတ္ပံုမ်ား ခ်ိတ္ထားေသာ နံရံေရႇ႕ စင္ျမင့္ေပၚမႇ ဦး၀ီရသူက သူ၏ကမၻာ့အျမင္ကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္အိုဘားမားဟာ အနက္ေရာင္ မြတ္စလင္ေသြး စြန္းေနတဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢကို အာရပ္ေတြက လႊမ္းမိုးထားတယ္လို႔ သူယံုၾကည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အာရပ္ အၾကမ္းဖက္ သမားေတြနဲ႔ သူ႔ကိုယ္သူ ႏိႈင္းယႇဥ္ျပတာကိုေတာ့ အျပစ္မျမင္ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာရႇိတဲ့ မြတ္စလင္ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ဟာ အစြန္းေရာက္ လူဆိုးေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦး၀ီရသူက ေျပာပါတယ္။ ၄င္းဟာ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရႇားမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့လို႔ ၂၀၀၃ ခုႏႇစ္က ေထာင္ဒဏ္ ခ်ခံရဖူးသူ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ အခုအခ်ိန္မႇာ ဗုဒၶရဲ႕ ဂုဏ္ရည္ေတြကို ေဖာ္ညႊန္းတဲ့ သေကၤတျဖစ္တဲ့ ၉၆၉ ဆိုတဲ့ နံပါတ္ကို အသံုးျပဳၿပီး လႈပ္ရႇားမႈ တစ္ခုကို ခုခ်ိန္မႇာ ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ ေနပါတယ္။ အဲဒီ့လႈပ္ရႇားမႈဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အားလံုး ေသြးစည္းညီညြတ္ဖို႔ လႈံ႕ေဆာ္ေနပါတယ္။ ''အမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကို ေစာင့္ေရႇာက္ေရးဟာ ဒီမိုကေရစီေရးထက္ ပိုၿပီးအေရးႀကီးတယ္လို႔'' သူက ေျပာပါတယ္။

ဦး၀ီရသူကို သာမန္ ပညာမတတ္ဘဲ ေမြးခ်င္း ၈ ေယာက္မႇာ မိဘက ေငြေၾကးမတတ္ႏိုင္လို႔ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမႇာ ႀကီးျပင္ခဲ့ရသူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သတ္မႇတ္လို႔ ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦး၀ီရသူဟာ ၾသဇာႀကီးမားၿပီး သူ႔ရဲ႕ေဟာၾကားခ်က္ေတြဟာ လူအမ်ားၾကား ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕ လူမ်ားစု ဗမာလူမ်ဳိးေတြနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အာရႇႏိုင္ငံေတြၾကားမႇာ ၄င္းတို႔ရဲ႕ ဘာသာကို အျခားဘာသာေတြက တိုက္ခိုက္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ခံစားခ်က္ေလးတစ္ခု ရႇိေနပါတယ္။ ယခင္ ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အင္ဒိုနီးရႇား၊ မေလးရႇား၊ ပါကစၥတန္နဲ႔ အာဖဂန္နစၥတန္ ႏိုင္ငံတို႔ဟာ အခုအခ်ိန္မႇာ အစၥလာမ္ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ေနၾကပါၿပီ။ ဒါ့ေၾကာင့္ တျခား ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံေတြလည္း အလားတူ ႀကံဳေတြ႕ရမယ္လို႔ ထင္ျမင္ေနၾကပါတယ္။ သက္ေသ အေထာက္အထား မရႇိသည့္တိုင္ေအာင္ အမ်ဳိးသားေရး ဗုဒၶ၀ါဒီေတြဟာ ေဒသခံ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ လူဦးေရ တိုးပြားႏႈန္းဟာ ၄င္းတို႔ရဲ႕ ေမြးဖြားႏႈန္းထက္ အဆမတန္ မ်ားျပားျမန္ဆန္ေနၿပီး အေရႇ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသက ပိုက္ဆံ အေထာက္အပံ့ေတြက ဗလီသစ္ေတြ တည္ေဆာက္ဖို႔ ပံ့ပိုးေနတယ္ ဆိုတာေတြကို စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။

၂၀၁၁ ခုႏႇစ္မႇာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး စစ္အာဏာရႇင္က စစ္တပ္တစ္မတ္သား အစုိးရ စနစ္ကို တည္ေထာက္ေပးခဲ့ခ်ိန္ကစလို႔ ျပည္သူအနည္းစုသာ စစ္တပ္ရဲ႕ ဖိႏႇိပ္ခဲ့မႈေတြအတြက္ အေရးယူေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလို လုပ္ေဆာင္မႈဟာ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ခြင့္လႊတ္သည္းခံမႈကို ျပသေနတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ လူမ်ဳိးသုဥ္း သတ္ျဖတ္မႈေတြကို ျဖစ္ေပၚေစမယ့္ အစြန္းေရာက္ ၀ါဒေတြကို ပ်ဳိးေထာင္ေပးမိပါတယ္။ ဒီျပႆနာဟာ ယခင္ႏႇစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဘက္ အစြန္းကေန စတင္ခဲ့တာပါ။ အဲဒီ့မႇာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ ေဒသခံ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြၾကားက အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ မြတ္စလင္ အမ်ားစုနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အနည္းငယ္ရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္ေတြ ပ်က္စီးခဲ့ရပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရး အဖြဲ႕ရဲ႕ အစီရင္ခံစာအရ ဓားကိုင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေက်း႐ြာေတြကို ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခဲ့ၿပီး ေက်း႐ြာတစ္ခုတြင္ မြတ္စလင္ အေယာက္ ၇၀ ကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ဒီေသြးထြက္သံယို အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ အစိုးရရဲ႕ အထိမ္းအကြပ္မရႇိဘဲ ႏိုင္ငံရဲ႕ အျခားေဒသေတြကိုပါ ဆက္လက္ပ်ံ႕ႏႇံ႔ခဲ့ပါတယ္။ မတ္လအတြင္းမႇာ ဆယ္ဂဏန္းထက္ မနည္းတဲ့လူေတြ အသတ္ခံရၿပီး ေထာင္းေပါင္းမ်ားစြာ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရသလို ဗလီေတြလည္း မီး႐ိႈ႕ခံခဲ့ရပါတယ္။ ကေလးေတြကို ခုတ္ထစ္သတ္ျဖတ္တာေတြ အမ်ဳိးသမီးေတြကို မီး႐ိႈ႕သတ္ျဖတ္တာေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ကိစၥေတြမႇာ ဘန္းႀကီးေတြကိုယ္တိုင္ ေသြးဆူေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကို လႈံ႕ေဆာ္ေနတာ ေတြ႕ခဲ့ၾကရပါတယ္။

မတ္လကုန္ေလာက္မႇာ မိထၴီလာၿမိဳ႕ရဲ႕ အေ၀းေျပး ကား၀င္းအနီးမႇာ ေန႔ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးမႈေတြ ရႇိခဲ့ပါတယ္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါး အသတ္ခံရၿပီးတဲ့ေနာက္မႇာ မြတ္စလင္ ရပ္ကြက္ေတြကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူအုပ္ေတြက ၀င္ေရာက္ဖ်က္ဆီးခဲ့ပါတယ္။ (တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ႏႇစ္ဦးနဲ႔ မြတ္စလင္ အေယာက္ ၄၀ အသတ္ခံရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။) မြတ္စလင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကိုေတာ့ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြအတြင္း ထားရႇိခဲ့ၿပီး သတင္းေထာက္ေတြ ၀င္ခြင့္မရရႇိခဲ့ပါဘူး။ ကြၽန္မက ၁၅ ႏႇစ္အ႐ြယ္ Abdul Razak Shahban ရဲ႕ မိသားစုနဲ႔ ေတြ႕ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါ ၁၅ ႏႇစ္သားဟာ အသတ္ခံရတဲ့ ေဒသခံေက်ာင္းသား အေယာက္ ၂၀ ထဲက တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ရာဇတ္ကိုယ္တိုင္လည္း သူ႕ရဲ႕ေခါင္းကို သံခြၽန္နဲ႔ အ႐ိုက္ခံရၿပီး ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ ''ကြၽန္မသားဟာ မြတ္စလင္ျဖစ္လို႔ အသတ္ခံရတာပါ။ တျခားဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္မႇ မဟုတ္ပါဘူး။'' ဟု ရာဇတ္ရဲ႕ မိခင္က ဗလီတစ္ခုရဲ႕ ျပာပံုေဘးမႇာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ
အစၥလာမ္ကို လက္စားေခ်လိုစိတ္နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ လႊမ္းမိုလိုမႈတို႔ေၾကာင့္ Bodu Bala Sena (BBS) ဆိုတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းကို သီရိလကၤာမႇာ ထူေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာအင္အားစု တပ္မေတာ္လို႔ အဓိပၸာယ္ရတဲ့ အဆိုပါ အဖြဲ႕ဟာ သီရိလကၤာမႇာ အင္အားအႀကီးဆံုး ဗုဒၶဘာသာ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ က်င္းပတဲ့ အဆိုပါ အဖြဲ႕ရဲ႕ ႏႇစ္ပတ္လည္ ညီလာခံကို ၿမိဳ႕ေတာ္ ကိုလမ္ဘုိအနီးမႇာ က်င္းပခဲ့ၿပီး ဘုန္းႀကီးအပါး ၁၀၀ ေက်ာ္ကေန ဦးေဆာင္ၿပီး ၿမိဳ႕ကိုလႇည့္ပတ္ခဲ့ပါတယ္။ အျခားကိုးကြယ္သူေတြကလည္း သာသနာ့အလံေတြ ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ညာလက္ေတြကို ရင္ဖက္မႇာကပ္ၿပီး သာနာကို ကာကြယ္ဖို႔ သစၥာဆိုၾကပါတယ္။ လြန္ခဲ့သည့္ တစ္ႏႇစ္ေက်ာ္ကမႇ တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ ယင္းအဖြဲ႕က ကမၻာ့သက္တမ္းအရႇည္ဆံုး ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ သီရိလကၤာမႇာ ဗုဒၶဘာသာ အျမစ္တြယ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ခံယူထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အစိုးရေက်ာင္းေတြမႇာ ဘုန္းႀကီးေတြကို သမိုင္းဘာသာရပ္ သင္ၾကားေစၿပီး ဆာရီ၀တ္ဆင္မႈကို ဥပေဒအရ ပိတ္ပင္ဖို႔ ေတာင္းဆိုၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သီရိလကၤာ လူဦးေရရဲ႕ ၉ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ မြတ္စလင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ BBS ရဲ႕ အေထြအေထြ အတြင္းေရးမႇဴးနဲ႔ ဘုန္းႀကီးျဖစ္သူ Galaboda Aththe Gnanasara Thero က ႏႇစ္ပတ္လည္ ညီလာခံတြင္ ''ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာ အစိုးရ၊ ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံေတာ္။'' ဟု ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

BBS အဖြဲ႕၀င္ေတြလို သေဘာထား တင္းမာတဲ့ ဘုန္းႀကီးေတြက ၂၆ ႏႇစ္ၾကာ တမီးလ္ အီလန္ ဟိႏၵဴ က်ားသူပုန္ေတြကို လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးႏႇစ္အၾကာက ရႇင္းလင္းၿပီးတဲ့ေနာက္မႇာ လူနည္းစု မြတ္စလင္နဲ႔ ခရစ္ယာန္ေတြဘက္ကို မ်ားဦးလႇည့္လာပါတယ္။ ေရႇး႐ိုးစြဲ သမၼတ Mahinda Rajapaksa ကို ၂၀၀၅ ခုႏႇစ္က ေ႐ြးေကာက္ခံရၿပီးတဲ့အခ်ိန္မႇာ အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶ၀ါဒီ အုပ္စုေတြဟာ ပိုမိုအင္အား ႀကီးမားလာခဲ့ပါတယ္။ မၾကာေသးမီ လမ်ားအတြင္းက သူတို႔ရဲ႕ လႈပ္ရႇားေဆာင္႐ြက္မႈေတြမႇာ မြတ္စလင္ပိုင္ အထည္ဆိုင္၊ ခရစ္ယာန္ သင္းအုပ္ဆရာပိုင္အိမ္နဲ႔ မြတ္စလင္ သားသတ္႐ံုတစ္ခုကို ၀င္ေရာက္စီးနင္းမႈမ်ား ပါ၀င္ပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးေတြကိုယ္တိုင္ ဒီျဖစ္စဥ္ေတြမႇာ ပါ၀င္ေၾကာင္း ႐ုပ္သံမႇတ္တမ္းေတြ ေတြ႕ရႇိသည့္တိုင္ေအာင္ မည္သူ႔ကိုမွ် အေရးယူျခင္း မရႇိခဲ့ပါ။ တကယ္ေတာ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အစုိးရဟာ သီရိလကၤာမႇာ တစ္ေန႔တစ္ျခား ပိုၿပီးနီးကပ္ လာေနပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးေတြ ႀကီးစိုးတဲ့ ပါတီကိုယ္တိုင္က ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရတြင္းမႇာ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ မတ္လတြင္းက BBS က တည္ေထာင္ထားတဲ့ Buddhist Leadership Academy ရဲ႕ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားမႇာ အထူးဧည့္သည္ေတာ္အျဖစ္ ဖိတ္ၾကားခံရသူဟာ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး Gotabhaya Rajapaksa ျဖစ္ေနပါတယ္။ သူက လက္ရႇိသမၼတနဲ႔ ညီအစ္ကိုေတာ္စပ္သူ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဖြင့္ပြဲမႇာ ''ဘုန္းႀကီးေတြက အမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရႇာက္ ေနတာပါ'' လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဆြမ္းနဲ႔ေသနတ္
ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ ေတာင္ဘက္အစြန္းပိုင္းက ဘုန္းႀကီးေတြဟာ အကူအညီ လိုအပ္ေနပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕ဟာ ဗုဒၶရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရားနဲ႔ ဆန္႔က်င္လုပ္ေဆာင္ လာၾကပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရာစုႏႇစ္ အေစာပိုင္းက ထိုင္းႏိုင္ငံကေန မသိမ္းပိုက္ခင္ အခ်ိန္အထိ Pattani, Yala နဲ႔ Narathiwat ေဒသေတြဟာ ယခင္က မေလးရႇားႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ ဆူလတန္အျဖစ္ ရႇိေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ့ ေဒသေတြရဲ႕ လူဦးေရ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ မြတ္စလင္ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ၂၀၀၄ ခုႏႇစ္မႇာ ခြဲထြက္ေရး လႈပ္ရႇားမႈေတြ အင္အားႀကီးမား လာခ်ိန္မႇာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကို ပစ္မႇတ္ထား တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရႇိလာပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာလည္း အစိုးရနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေက်ာင္းဆရာေတြ၊ စစ္သားေတြနဲ႔ အျခားျပည္သူ႕ ၀န္ထမ္းေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ ဘုန္းႀကီးေတြကိုလည္း တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရႇိခဲ့ပါတယ္။ အခုခ်ိန္မႇာ ထိုင္းစစ္တပ္နဲ႔ အျခားလံုၿခံဳေရး အင္အားစုေတြဟာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြထဲကို ၀င္ေရာက္ေနရာ ယူထားၾကပါတယ္။ ထို႔အျပင္ မနက္ပိုင္း ဆြမ္းခံထြက္ခ်ိန္မႇာ စစ္သားေတြက ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြ ေဘးကေန ၿခံရံလိုက္ပါ ေပးၾကပါတယ္။ ''ကြၽန္ေတာ္တို႔မႇာ ေ႐ြးစရာ မရႇိပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာကို လက္နက္နဲ႔ ခြဲျခားလို႔ မရေတာ့ပါဘူး'' လို႔ စစ္ဗိုလ္ျဖစ္သူ Sawai Kongsit က ေျပာပါတယ္။

Pattani ၿမိဳ႕ရႇိ Lak Muang ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမႇာ သီတင္းသံုးေနတဲ့ ဘုန္းႀကီး ၁၁ ပါးရႇိၿပီး စခန္းခ် ေနထိုင္တဲ့စစ္သား အေယာက္ ၁၀၀ ေလာက္ ရႇိပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္းရႇိ ဘုရားေစတီမႇာ ထိုင္းေျခလ်င္တပ္ခြဲ အမႇတ္ ၂၃ အတြက္ ယာယီစစ္စခန္းတစ္ခု ခ်ထားၿပီး ေစတီရဲ႕ ပတ္လည္မႇာ ႐ြက္ဖ်င္တဲေတြ ထိုးထားၾကပါတယ္။ ႏႇစ္စဥ္ႏႇစ္တိုင္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာဟာ အဆိုပါ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမႇာ ျပည္သူ႕စစ္သင္တန္း တက္ေရာက္ၾကပါတယ္။ အဆိုပါ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းရဲ႕ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ျဖစ္တဲ့ ၀ါေတာ္ ၁၆ ၀ါရ Prapaladsuthipong Purassaro က သဃၤန္းစစည္းတဲ့ အခ်ိန္ကစလို႔ ပစၥတိုသံုးလက္ ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ''ဗုဒၶဘာသာ၀င္ တစ္ဦးအေနနဲ႔ေတာ့ အျပစ္မကင္းဘူးလို႔ ခံစားမိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦးဇင္းတို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကာကြယ္ဖို႔ လိုပါတယ္။'' လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ အေနနဲ႔ စစ္သားေတြ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္းမႇာရႇိမႇ လံုၿခံဳတယ္လို႔ ခံစားရမယ္ဆိုရင္ မြတ္စလင္ လူထုအတြက္ေတာ့ တျခားအဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ေနပါတယ္။ ''စစ္သားေတြ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းထဲကို ဖိတ္ေခၚျခင္းဟာ ဘာသာေရးနဲ႔ စစ္တပ္ကို ေရာေထြးလိုက္တာပါပဲ။'' လို႔ အိုင္ဟိုင္း႐ိုး တကၠသိုလ္မႇ လက္ေထာက္ကထိကနဲ႔ ထိုင္းေတာင္ပိုင္း ဘာသာေရး ပဋိပကၡအေၾကာင္း စာအုပ္ေရးသားသူ Michael Jerryson က ေျပာပါတယ္။ ''ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ကြၽန္မတို႔ ထိုင္းလူမ်ဳိး ျဖစ္တယ္လို႔ ဘယ္ေတာ့မႇ သတ္မႇတ္မႇာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါကြၽန္မတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္မတို႔ကို လူစိမ္းေတြကို ဆက္ဆံေနၾကပါတယ္။'' လို႔ အျခားအၾကမ္းဖက္မႈျဖင့္ သံသယရႇိသူ ၁၅ ဦးႏႇင့္အတူ ထိုင္းႏိုင္ငံ ေရတပ္စခန္းတစ္ခုကို ၀င္ေရာက္စီးနင္းစဥ္က အသတ္ခံရသူ၏ မိခင္ျဖစ္သူ Sumoh Maken က ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမႇာေတာ့ မြတ္စလင္ေတြလည္း ေတာင္ပိုင္းမႇာ ေၾကာက္႐ြံ႕ေနၾကပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ အၾကမ္းဖက္ ခံရမႈေတြမႇာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြထက္ ပိုၿပီးေသဆံုးၾကပါတယ္။ ဗံုးခြဲမႈေတြနဲ႔ အစုိးရနဲ႔ ပတ္သက္တယ္ဆိုတဲ့ ေကာလဟာလေတြေၾကာင့္ အသတ္ခံေနၾကရပါတယ္။ (လူဦးေရ အခ်ဳိးအရ ျပန္ၾကည့္ရင္ေတာ့ ေသဆံုးတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အေရအတြက္က ပိုမ်ားပါတယ္။) ဒါေပမယ့္ ဘုန္းႀကီးတိုင္း ဘုန္းႀကီးတိုင္းက ဗလီေတြမႇာ လက္နက္ေတြ ဖြက္ထားတယ္ ဒါမႇမဟုတ္ ဗလီဆရာတိုင္း ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္ၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ''အစၥလာမ္ဟာ အၾကမ္းဖက္မႈကို အားေပးတဲ့ ဘာသာတစ္ခု ျဖစ္တယ္။ ဒါကို လူတိုင္းသိပါတယ္။'' လို႔ စစ္သားလူထြက္ ဘုန္းႀကီးျဖစ္သူ Phratong Jiratamo က ေျပာပါတယ္။

ဒီလိုသေဘာထားဟာ ျမန္မာဘင္လာဒင္ ေထာက္ခံမယ့္ ရပ္တည္ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္မအေနနဲ႔ ဦး၀ီရသူဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈကို သူ႕ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဘာသာေရး နည္းလမ္းအရ ဘယ္လို လက္ခံႏိုင္သလဲဆိုတာ စဥ္းစားမိပါတယ္။ ''ဗုဒၶဘာသာမႇာ ဦးဇင္းတို႔ကေန အၾကမ္းဖက္လို႔ေတာ့ မရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကုိယ့္အသိုင္းအ၀ိုင္းကို ကာကြယ္ပိုင္ခြင့္ ရႇိပါတယ္။'' လို႔ ဦးဇင္းက ေျပာပါတယ္။ ညေနပိုင္းတြင္ ဦး၀ီရသူက တရားနာ ပရိသတ္ေတြကို ေဟာၾကားရာတြင္ ၿပံဳး႐ႊင္ေနတဲ့ အိမ္ရႇင္မေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ဆရာ ဆရာမေတြ၊ အဖြားအုိေတြနဲ႔ အျခားတရားနာ ပရိသတ္ေတြကို သူ႕ေနာက္ကေန ႐ြတ္ဆိုခိုင္းတာကေတာ့ ''ဗမာလူမ်ဳိးစုအတြက္ အသက္ေပး စြန္႔လႊတ္ပါမည္။'' ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ခြင့္လႊတ္မႈ စိတ္ဓာတ္ဟာ လူနည္းစုမႇာသာ က်န္ရႇိေနပါေတာ့တယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏႇစ္တုန္းက Lak Muang ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းက ဘုန္းေတာ္ႀကီး Watcharapong Suttha ဟာ စစ္သားေတြ ၿခံရံၿပီး မနက္ဆြမ္းခံ ၾကြခ်ိန္မႇာ ဗံုးတစ္လံုး ေပါက္ကြဲခဲ့ပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ ေအာက္ပိုင္းဟာ ဗံုးဆံေတြေၾကာင့္ အမာ႐ြတ္ေတြနဲ႔ ျပည့္ႏႇက္ေနပါတယ္။ အခု အသက္ ၂၉ ႏႇစ္ရႇိၿပီး လူထြက္လိုက္တဲ့ အခ်ိန္ထိတိုင္ေအာင္ က်ီးကန္းေတာင္းေမႇာက္ မ်က္လံုးေတြ၊ ခ်ဳပ္ရာအျပည့္နဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ေတြေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈ ခံစားေနရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူဒီလို တိုက္ခိုက္ခံရတဲ့အတြက္ အစၥလာမ္ဘာသာ တစ္ခုလံုးကို အျပစ္မတင္ပါဘူး။ ''အစၥလာမ္ဆိုတာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဘာသာတစ္ခုပါ။ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ တျခားဘာသာေတြ လိုပါပဲ။ မြတ္စလင္ေတြကို အျပစ္တင္ေနရင္ သူတို႔ကလည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို အျပစ္ျပန္တင္မႇာပဲ။ ဒီလိုဆိုရင္ အၾကမ္းဖက္မႈ သံသရာ ဘယ္ေတာ့မႇ ဆံုးမႇာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။'' လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

MyanmarTodayNews ..TIME Magazine ပါ ေဆာင္းပါး ကို တိုက္႐ိုက္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္
 
Photo: MyanmarTodayNews   ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ဆိုးသြမ္းေသာ အခါ ( When Buddhist Gone Bad By Hannah Beech ကို တိုက္႐ိုက္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္)  ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဘင္လာဒင္လို႕ သမုတ္ခံရတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးရဲ႕ မ်က္ႏႇာဟာ ႐ုပ္ပြားေတာ္တစ္ခုကဲ့သို႕ တည္ၾကည္ ၿငိမ္သက္လ်က္စြာနဲ႕ တရားကို စတင္ေဟာၾကားပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ ေရႇ႕ေမႇာက္မႇာ ကိုးကြယ္သူ ရာေပါင္းမ်ားစြာဟာ လက္အုပ္ခ်ီၿပီး ထိုင္ေနၾကပါတယ္။ သူတို႕ေတြရဲ႕ေက်ာျပင္မႇာေတာ့ ေခြၽးေတြစီးက်ေနပါတယ္။ တရားနာ ပရိတ္သတ္ႀကီးက သဃၤန္း၀တ္ရဟန္းနဲ႕အတူ ႐ြတ္ဖတ္သံေတြဟာ မႏၲေလးၿမိဳ႕ရႇိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းအတြင္းကေန လြင့္ပ်ံ႕ေနပါတယ္။ မႏၲေလးဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ၿပီးရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒုတိယအႀကီးဆံုးၿမိဳ႕ေတာ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဆိုပါ ျမင္ကြင္းကေတာ့ စိတ္ၾကည္ႏူးခ်မ္းေျမ႕ဖြယ္ရာေကာင္းေပမယ့္ ဦး၀ီရသူရဲ႕တရားေတြကေတာ့ မုန္းတီးမႈေတြ ေရာယႇက္ေနပါတယ္။ ''ခုခ်ိန္ဟာ ၿငိမ္သက္ေနရမယ့္ အခ်ိန္မဟုတ္ပါဘူး။''ဟု သက္ေတာ္ ၄၆ႏႇစ္ အ႐ြယ္ရႇိ အဆိုပါဘုန္းေတာ္ႀကီးက ျမြက္ၾကားပါတယ္။ မိနစ္ ၉၀ လံုးလံုး တရားေဟာၾကားတဲ့အထဲမႇာ ဗုဒၶဘာသာလူမ်ားစုရႇိတဲ့ႏိုင္ငံမႇာ လူနည္းစုမြတ္စလင္ေတြကို မုန္းတီးဖို႕ ထည့္သြင္းေဟာၾကားေနပါတယ္။ ''အခုအခ်ိန္မႇာ အားလံုး ႏိုးၾကားေနဖို႕၊ သတိရႇိဖို႕ လိုပါတယ္။''  ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာရႇိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ေသြးပူေနၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မ်ားစြာေသာ မြတ္စလင္ေသြးေတြလည္း ေျမခခဲ့ရပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏႇစ္အတြင္းက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူရမ္းကား အုပ္စုေတြဟာ လူနည္းစုဘာသာ၀င္ေတြကို ပစ္မႇတ္ထား တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြကေတာ့ မူဆလင္ေတြ ဆယ္ဂဏန္းေလာက္ ေသဆံုးခဲ့ရတယ္လို႕ ေျပာေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရး လုပ္ေဆာင္သူေတြကေတာ့ ေသဆံုးခဲ့တဲ့ အေရအတြက္ ရာဂဏန္းအထိရႇိတယ္လို႕ သတ္မႇတ္ခဲ့ ၾကပါတယ္။ အဆိုပါ အၾကမ္းဖက္မႈအမ်ားစုဟာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ပစ္မႇတ္ထားခဲ့တာပါ။ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေနာက္ပိုင္း အစြန္အဖ်ားမႇာ ေနထိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံမဲ့မြတ္စလင္လူမ်ဳိးစု ျဖစ္ၿပီး ကမၻာ့ကုလသမဂၢကေန ယံုၾကည္မႈအရ ႏႇိပ္စက္ခံရဆံုး လူမ်ဳိးစုအျဖစ္ သတ္မႇတ္ခံထားရသူေတြပါ။ ထိုကဲ့သို႕ ေသြးထြက္သံယို အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ ဦး၀ီရသူ ေနထိုင္ၿပီး ေသြးထိုးလႈံ႕ေဆာ္တဲ့ တရားေတြေဟာၾကားေနခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းအထိ ပ်ံ႕ႏႇံ႕လာခဲ့ပါတယ္။ အစြန္းေရာက္ ဘုန္းႀကီးေတြဟာ သန္း ၆၀ ေသာ ျမန္မာျပည္သူရဲ႕ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရႇိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြကို ႏိုင္ငံနဲ႕ယဥ္ေက်းမႈကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနသူအျဖစ္ ႐ႈျမင္ၾကပါတယ္။ ''မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ေမြးဖြားႏႈန္းဟာ အရမ္းကိုလ်င္ျမန္ၿပီး ကြၽႏု္္ပ္တို႕ရဲ႕ သမီးပ်ဳိေတြကို ခိုးယူေနၾကပါတယ္။ အဓမၼက်င့္ၾကံေနၾကပါတယ္။'' ဟု ဦး၀ီရသူက စာေရးသူကို ေျပာျပပါတယ္။ ''သူတို႕ေတြက ကြၽႏု္ပ္တို႕ရဲ႕ ႏိုင္ငံကို သိမ္းပိုက္ဖို႕ ႀကံ႐ြယ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါကို လက္သင့္မခံႏိုင္ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံအျဖစ္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားရမႇာပါ။''  ဒီလုိအမုန္းစကားေတြဟာ လူမ်ဳိးစု ၁၃၅ ခုေက်ာ္ေနထိုင္ေနၿပီး ရာစုႏႇစ္၀က္ခန္႕ အာဏာရႇင္စနစ္ရဲ႕ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈကေန မၾကာေသးမီကမႇ လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ႕ ထိရႇလြယ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနပါတယ္။ အာဏာရႇင္ လက္ထက္တုန္းကပင္ ျပ႒ာန္းမႈမရႇိခဲ့တဲ့ တစ္မိသားစုကို ကေလး ၂ ေယာက္သာ ယူခြင့္ရႇိသည္ဆိုသည့္ ပိတ္ပင္မႈကို အခ်ဳိ႕ေသာ အစိုးရအရာရႇိေတြက ႐ိုဟင္ဂ်ာမိသားစုေတြအေပၚ ျပ႒ာန္းဖို႕ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕ ေျမာက္ဖ်ားပိုင္းမႇာေနထိုင္တဲ့ ခရစ္ယာန္လူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕အဆိုအရ အစိုးရစစ္တပ္နဲ႕ ခရစ္ယာန္အမ်ားစုပါ၀င္တဲ့ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္ေတြၾကားက တိုက္ပြဲေတြဟာ ဘာသာေရးမတူညီမႈကေန ေပါက္ဖြားလာတယ္လို႕ သိရပါတယ္။  အစြန္းေရာက္ဗုဒၶ၀ါဒဟာ အာရႇရဲ႕ ေဒသအမ်ားစုမႇာ ေပၚထြက္လာေနပါတယ္။ ယခုႏႇစ္ သီရီလကၤာမႇာ ထိပ္တန္း အစိုးရ အရာရႇိေတြနဲ႕နီးစပ္တဲ့ အမ်ဳိးသားေရး ဗုဒၶ၀ါဒီအုပ္စုေတြဟာ ၾသဇာႀကီးမားလာၿပီး ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြကေန မြတ္စလင္ေတြနဲ႕ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ပစၥည္းဥစၥာေတြကို ဖ်က္ဆီးဖို႕ လႈံ႕ေဆာ္လာၾကပါတယ္။ ၂၀၀၄ ခုႏႇစ္ကစလို႕ လူေပါင္း ၅၀၀၀ ေလာက္ ေသဆံုးခဲ့ရတဲ့ မြတ္စလင္ ေသာင္းက်န္းမႈေတြရႇိတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ဘက္ဖ်ားမႇာလည္း ထိုင္းစစ္တပ္က အရပ္သားေတြကို ျပည္သူ႕စစ္အျဖစ္ သင္တန္းေပးခဲ့ၿပီး ဘုန္းႀကီးေတြ ဆြမ္းခံထြက္တဲ့အခ်ိန္မႇာ ေဘးကေန ၀န္းရံ ေပးၾကပါတယ္။ ဒီလုိမ်ဳိး လုပ္ေဆာင္ဖို႕အတြက္ သူတို႕ရဲ႕ယံုၾကည္မႈက ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။ အဆိုပါ စစ္သားေတြနဲ႕ (လက္နက္သယ္ေဆာင္တဲ့) အခ်ဳိ႕ဘုန္းႀကီးေတြဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံရႇိ လူနည္းစု မြတ္စလင္ေတြကို ဖယ္က်ဥ္ထားသလို ပိုမို ခံစားရေစပါတယ္။  အဲဒီ့ႏိုင္ငံေတြမႇာ အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶ၀ါဒ ေပၚထြက္လာတဲ့ သမိုင္းေၾကာင္း သီးျခားစီရႇိေသာ္လည္း မ်ားျပားလာတဲ့ အင္တာနက္ အသံုးျပဳမႈေတြေၾကာင့္ ေဖ့ဘုတ္နဲ႕ တြစ္တာမႇတစ္ဆင့္ တဖက္သတ္ အမုန္းပြားမႈေတြနဲ႕ ေကာလဟာလေတြ ပိုမိုလ်င္ျမန္စြာ ပ်ံ႕ႏႇံ႕လာပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ အလြယ္တကူပင္ တစ္ႏိုင္ငံမႇတစ္ႏိုင္ငံသို႕ ကူးစက္လာပါတယ္။ ျမန္မာေ႐ႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား သိန္းနဲ႕ခ်ီရႇိေနတဲ့ မေလးရႇားႏိုင္ငံမႇာ ဇြန္လအတြင္းက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အခ်ဳိ႕ အသတ္ခံရပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ မြတ္စလင္ေတြ အသတ္ခံရတဲ့အတြက္ လက္စားေခ်မႈလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္လို႕ မေလးရႇားအာဏာပိုင္ေတြက ေျပာခဲ့ပါတယ္။  ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္မႈေတြ စတင္ေပၚထြက္လာခဲ့တဲ့ ကာလတုန္းက ဟိႏၵဴအမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီေတြ၊ မြတ္စလင္ စစ္ေသြးၾကြေတြ၊ အစြန္းေရာက္ ခရစ္ယာန္ေတြနဲ႕ ေရႇး႐ိုးစြဲ ဂ်ဴးေတြ ထြန္းကားခဲ့တဲ့အခ်ိန္မႇာ ဗုဒၶဘာသာဟာ အဆိုပါစက္ကြင္းကေန လြတ္ေျမာက္ေနခဲ့ပါတယ္။ ကမၻာ့အသိုင္းအ၀ိုင္း အတြက္ေတာ့ အၾကမ္းမဖက္ေရး၊ ေမတၲာထားေရးတို႔ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏႇစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေလာက္က ပြင့္ထြန္းခဲ့တဲ့ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ အဆံုးအမေတြကေန ေပၚထြက္ခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ အဓိပၸာယ္ တစ္ထပ္တည္း က်ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အျခားဘာသာ၀င္ေတြလိုပဲ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ ဘုန္းႀကီးေတြဟာလည္း ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဂိုဏ္ဂဏစြဲ အေခ်ာင္သမား ၀ါဒရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈကို မလြန္ဆန္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။  အာရႇဟာ နယ္ခ်ဲ႕ေတြနဲ႔ ဖိႏႇိပ္မႈေတြကို ဆန္႔က်င္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္တုန္းက ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးေတြဟာ သူတို႔ရဲ့ ၾသဇာနဲ႔ မ်ားျပားတဲ့ အေရအတြက္ကို အသံုးျပဳၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရႇားမႈေတြကို ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ေသာ ဘုန္းႀကီးေတြဟာ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးအတြက္ အသားအေရ ခ်ဳံးခ်ံဳးက်တဲ့အထိ အစာငတ္ခံကာ အသက္စေတးခဲ့ၾက ဖူးပါတယ္။ အထင္ရႇားဆံုးလို႔ ေခၚဆိုႏိုင္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈ တစ္ခုကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏႇစ္ ၅၀ က ေတာင္ဗီယက္နမ္ အစိုးရရဲ႕ ဖိႏႇိပ္မႈကို ဆန္႔က်င္တဲ့ အေနနဲ႔ ေဆးဂံုၿမိဳ႕မႇာ ဘုန္းေတာ္ႀကီ Thich Quang Duc ရဲ႕ တပလႅင္ေခြထိုင္ၿပီး မိမိကုိယ္ကို ဓာတ္ဆီေလာင္းၿပီး မီး႐ိႈ႕ကာ အေသခံ ဆႏၵျပမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၇ ခုမႇာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရႇားမႈေတြကို ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြက ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဆိုပါ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ စစ္သားေတြကလြဲလို႔ အဲဒီ့ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ သပိတ္ေမႇာက္ ဆႏၵျပမႈကို ကမၻာတစ္၀ႇမ္းလံုးရဲ႕ စာနာမႈကို ရရႇိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူမႈလႈပ္ရႇားမႈေတြ အဆံုးသတ္ခ်ိန္မႇာ ႏိုင္ငံေရး စစ္ေသြးၾကြမႈေတြ ေပၚထြက္လာပါသလား။ ဘယ္ဘာသာေရးမဆို ၄င္းရဲ႕အေျခခံ မူ၀ါဒေတြနဲ႔ ဆန္႔က်င္တဲ့ အေတြးအေခၚေတြရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈ ခံသြားရရင္ အဖ်က္အင္အားတစ္ရပ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားႏိုင္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္ဟာ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕အလႇည့္ ေရာက္လာပါၿပီ။  အမုန္းမႏၲန္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ရႇိ မစိုးရိမ္တိုက္သစ္တြင္ တပလႅင္ေခြခ်ိတ္ထိုင္လ်က္ လူအ႐ြယ္ ၄င္း၏ဓာတ္ပံုမ်ား ခ်ိတ္ထားေသာ နံရံေရႇ႕ စင္ျမင့္ေပၚမႇ ဦး၀ီရသူက သူ၏ကမၻာ့အျမင္ကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္အိုဘားမားဟာ အနက္ေရာင္ မြတ္စလင္ေသြး စြန္းေနတဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢကို အာရပ္ေတြက လႊမ္းမိုးထားတယ္လို႔ သူယံုၾကည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အာရပ္ အၾကမ္းဖက္ သမားေတြနဲ႔ သူ႔ကိုယ္သူ ႏိႈင္းယႇဥ္ျပတာကိုေတာ့ အျပစ္မျမင္ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာရႇိတဲ့ မြတ္စလင္ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ဟာ အစြန္းေရာက္ လူဆိုးေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦး၀ီရသူက ေျပာပါတယ္။ ၄င္းဟာ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရႇားမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့လို႔ ၂၀၀၃ ခုႏႇစ္က ေထာင္ဒဏ္ ခ်ခံရဖူးသူ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ အခုအခ်ိန္မႇာ ဗုဒၶရဲ႕ ဂုဏ္ရည္ေတြကို ေဖာ္ညႊန္းတဲ့ သေကၤတျဖစ္တဲ့ ၉၆၉ ဆိုတဲ့ နံပါတ္ကို အသံုးျပဳၿပီး လႈပ္ရႇားမႈ တစ္ခုကို ခုခ်ိန္မႇာ ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ ေနပါတယ္။ အဲဒီ့လႈပ္ရႇားမႈဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အားလံုး ေသြးစည္းညီညြတ္ဖို႔ လႈံ႕ေဆာ္ေနပါတယ္။ ''အမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကို ေစာင့္ေရႇာက္ေရးဟာ ဒီမိုကေရစီေရးထက္ ပိုၿပီးအေရးႀကီးတယ္လို႔'' သူက ေျပာပါတယ္။  ဦး၀ီရသူကို သာမန္ ပညာမတတ္ဘဲ ေမြးခ်င္း ၈ ေယာက္မႇာ မိဘက ေငြေၾကးမတတ္ႏိုင္လို႔ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမႇာ ႀကီးျပင္ခဲ့ရသူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သတ္မႇတ္လို႔ ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦး၀ီရသူဟာ ၾသဇာႀကီးမားၿပီး သူ႔ရဲ႕ေဟာၾကားခ်က္ေတြဟာ လူအမ်ားၾကား ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕ လူမ်ားစု ဗမာလူမ်ဳိးေတြနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အာရႇႏိုင္ငံေတြၾကားမႇာ ၄င္းတို႔ရဲ႕ ဘာသာကို အျခားဘာသာေတြက တိုက္ခိုက္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ခံစားခ်က္ေလးတစ္ခု ရႇိေနပါတယ္။ ယခင္ ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အင္ဒိုနီးရႇား၊ မေလးရႇား၊ ပါကစၥတန္နဲ႔ အာဖဂန္နစၥတန္ ႏိုင္ငံတို႔ဟာ အခုအခ်ိန္မႇာ အစၥလာမ္ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ေနၾကပါၿပီ။ ဒါ့ေၾကာင့္ တျခား ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံေတြလည္း အလားတူ ႀကံဳေတြ႕ရမယ္လို႔ ထင္ျမင္ေနၾကပါတယ္။ သက္ေသ အေထာက္အထား မရႇိသည့္တိုင္ေအာင္ အမ်ဳိးသားေရး ဗုဒၶ၀ါဒီေတြဟာ ေဒသခံ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ လူဦးေရ တိုးပြားႏႈန္းဟာ ၄င္းတို႔ရဲ႕ ေမြးဖြားႏႈန္းထက္ အဆမတန္ မ်ားျပားျမန္ဆန္ေနၿပီး အေရႇ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသက ပိုက္ဆံ အေထာက္အပံ့ေတြက ဗလီသစ္ေတြ တည္ေဆာက္ဖို႔ ပံ့ပိုးေနတယ္ ဆိုတာေတြကို စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။  ၂၀၁၁ ခုႏႇစ္မႇာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး စစ္အာဏာရႇင္က စစ္တပ္တစ္မတ္သား အစုိးရ စနစ္ကို တည္ေထာက္ေပးခဲ့ခ်ိန္ကစလို႔ ျပည္သူအနည္းစုသာ စစ္တပ္ရဲ႕ ဖိႏႇိပ္ခဲ့မႈေတြအတြက္ အေရးယူေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလို လုပ္ေဆာင္မႈဟာ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ခြင့္လႊတ္သည္းခံမႈကို ျပသေနတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ လူမ်ဳိးသုဥ္း သတ္ျဖတ္မႈေတြကို ျဖစ္ေပၚေစမယ့္ အစြန္းေရာက္ ၀ါဒေတြကို ပ်ဳိးေထာင္ေပးမိပါတယ္။ ဒီျပႆနာဟာ ယခင္ႏႇစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဘက္ အစြန္းကေန စတင္ခဲ့တာပါ။ အဲဒီ့မႇာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ ေဒသခံ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြၾကားက အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ မြတ္စလင္ အမ်ားစုနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အနည္းငယ္ရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္ေတြ ပ်က္စီးခဲ့ရပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရး အဖြဲ႕ရဲ႕ အစီရင္ခံစာအရ ဓားကိုင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေက်း႐ြာေတြကို ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခဲ့ၿပီး ေက်း႐ြာတစ္ခုတြင္ မြတ္စလင္ အေယာက္ ၇၀ ကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ဒီေသြးထြက္သံယို အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ အစိုးရရဲ႕ အထိမ္းအကြပ္မရႇိဘဲ ႏိုင္ငံရဲ႕ အျခားေဒသေတြကိုပါ ဆက္လက္ပ်ံ႕ႏႇံ႔ခဲ့ပါတယ္။ မတ္လအတြင္းမႇာ ဆယ္ဂဏန္းထက္ မနည္းတဲ့လူေတြ အသတ္ခံရၿပီး ေထာင္းေပါင္းမ်ားစြာ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရသလို ဗလီေတြလည္း မီး႐ိႈ႕ခံခဲ့ရပါတယ္။ ကေလးေတြကို ခုတ္ထစ္သတ္ျဖတ္တာေတြ အမ်ဳိးသမီးေတြကို မီး႐ိႈ႕သတ္ျဖတ္တာေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ကိစၥေတြမႇာ ဘန္းႀကီးေတြကိုယ္တိုင္ ေသြးဆူေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကို လႈံ႕ေဆာ္ေနတာ ေတြ႕ခဲ့ၾကရပါတယ္။  မတ္လကုန္ေလာက္မႇာ မိထၴီလာၿမိဳ႕ရဲ႕ အေ၀းေျပး ကား၀င္းအနီးမႇာ ေန႔ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးမႈေတြ ရႇိခဲ့ပါတယ္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါး အသတ္ခံရၿပီးတဲ့ေနာက္မႇာ မြတ္စလင္ ရပ္ကြက္ေတြကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူအုပ္ေတြက ၀င္ေရာက္ဖ်က္ဆီးခဲ့ပါတယ္။ (တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ႏႇစ္ဦးနဲ႔ မြတ္စလင္ အေယာက္ ၄၀ အသတ္ခံရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။) မြတ္စလင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကိုေတာ့ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြအတြင္း ထားရႇိခဲ့ၿပီး သတင္းေထာက္ေတြ ၀င္ခြင့္မရရႇိခဲ့ပါဘူး။ ကြၽန္မက ၁၅ ႏႇစ္အ႐ြယ္ Abdul Razak Shahban ရဲ႕ မိသားစုနဲ႔ ေတြ႕ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါ ၁၅ ႏႇစ္သားဟာ အသတ္ခံရတဲ့ ေဒသခံေက်ာင္းသား အေယာက္ ၂၀ ထဲက တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ရာဇတ္ကိုယ္တိုင္လည္း သူ႕ရဲ႕ေခါင္းကို သံခြၽန္နဲ႔ အ႐ိုက္ခံရၿပီး ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ ''ကြၽန္မသားဟာ မြတ္စလင္ျဖစ္လို႔ အသတ္ခံရတာပါ။ တျခားဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္မႇ မဟုတ္ပါဘူး။'' ဟု ရာဇတ္ရဲ႕ မိခင္က ဗလီတစ္ခုရဲ႕ ျပာပံုေဘးမႇာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။  ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ အစၥလာမ္ကို လက္စားေခ်လိုစိတ္နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ လႊမ္းမိုလိုမႈတို႔ေၾကာင့္ Bodu Bala Sena (BBS) ဆိုတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းကို သီရိလကၤာမႇာ ထူေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာအင္အားစု တပ္မေတာ္လို႔ အဓိပၸာယ္ရတဲ့ အဆိုပါ အဖြဲ႕ဟာ သီရိလကၤာမႇာ အင္အားအႀကီးဆံုး ဗုဒၶဘာသာ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ က်င္းပတဲ့ အဆိုပါ အဖြဲ႕ရဲ႕ ႏႇစ္ပတ္လည္ ညီလာခံကို ၿမိဳ႕ေတာ္ ကိုလမ္ဘုိအနီးမႇာ က်င္းပခဲ့ၿပီး ဘုန္းႀကီးအပါး ၁၀၀ ေက်ာ္ကေန ဦးေဆာင္ၿပီး ၿမိဳ႕ကိုလႇည့္ပတ္ခဲ့ပါတယ္။ အျခားကိုးကြယ္သူေတြကလည္း သာသနာ့အလံေတြ ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ညာလက္ေတြကို ရင္ဖက္မႇာကပ္ၿပီး သာနာကို ကာကြယ္ဖို႔ သစၥာဆိုၾကပါတယ္။ လြန္ခဲ့သည့္ တစ္ႏႇစ္ေက်ာ္ကမႇ တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ ယင္းအဖြဲ႕က ကမၻာ့သက္တမ္းအရႇည္ဆံုး ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ သီရိလကၤာမႇာ ဗုဒၶဘာသာ အျမစ္တြယ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ခံယူထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အစိုးရေက်ာင္းေတြမႇာ ဘုန္းႀကီးေတြကို သမိုင္းဘာသာရပ္ သင္ၾကားေစၿပီး ဆာရီ၀တ္ဆင္မႈကို ဥပေဒအရ ပိတ္ပင္ဖို႔ ေတာင္းဆိုၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သီရိလကၤာ လူဦးေရရဲ႕ ၉ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ မြတ္စလင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ BBS ရဲ႕ အေထြအေထြ အတြင္းေရးမႇဴးနဲ႔ ဘုန္းႀကီးျဖစ္သူ Galaboda Aththe Gnanasara Thero က ႏႇစ္ပတ္လည္ ညီလာခံတြင္ ''ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာ အစိုးရ၊ ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာ ႏိုင္ငံေတာ္။'' ဟု ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။  BBS အဖြဲ႕၀င္ေတြလို သေဘာထား တင္းမာတဲ့ ဘုန္းႀကီးေတြက ၂၆ ႏႇစ္ၾကာ တမီးလ္ အီလန္ ဟိႏၵဴ က်ားသူပုန္ေတြကို လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးႏႇစ္အၾကာက ရႇင္းလင္းၿပီးတဲ့ေနာက္မႇာ လူနည္းစု မြတ္စလင္နဲ႔ ခရစ္ယာန္ေတြဘက္ကို မ်ားဦးလႇည့္လာပါတယ္။ ေရႇး႐ိုးစြဲ သမၼတ Mahinda Rajapaksa ကို ၂၀၀၅ ခုႏႇစ္က ေ႐ြးေကာက္ခံရၿပီးတဲ့အခ်ိန္မႇာ အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶ၀ါဒီ အုပ္စုေတြဟာ ပိုမိုအင္အား ႀကီးမားလာခဲ့ပါတယ္။ မၾကာေသးမီ လမ်ားအတြင္းက သူတို႔ရဲ႕ လႈပ္ရႇားေဆာင္႐ြက္မႈေတြမႇာ မြတ္စလင္ပိုင္ အထည္ဆိုင္၊ ခရစ္ယာန္ သင္းအုပ္ဆရာပိုင္အိမ္နဲ႔ မြတ္စလင္ သားသတ္႐ံုတစ္ခုကို ၀င္ေရာက္စီးနင္းမႈမ်ား ပါ၀င္ပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးေတြကိုယ္တိုင္ ဒီျဖစ္စဥ္ေတြမႇာ ပါ၀င္ေၾကာင္း ႐ုပ္သံမႇတ္တမ္းေတြ ေတြ႕ရႇိသည့္တိုင္ေအာင္ မည္သူ႔ကိုမွ် အေရးယူျခင္း မရႇိခဲ့ပါ။ တကယ္ေတာ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အစုိးရဟာ သီရိလကၤာမႇာ တစ္ေန႔တစ္ျခား ပိုၿပီးနီးကပ္ လာေနပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးေတြ ႀကီးစိုးတဲ့ ပါတီကိုယ္တိုင္က ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရတြင္းမႇာ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ မတ္လတြင္းက BBS က တည္ေထာင္ထားတဲ့ Buddhist Leadership Academy ရဲ႕ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားမႇာ အထူးဧည့္သည္ေတာ္အျဖစ္ ဖိတ္ၾကားခံရသူဟာ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး Gotabhaya Rajapaksa ျဖစ္ေနပါတယ္။ သူက လက္ရႇိသမၼတနဲ႔ ညီအစ္ကိုေတာ္စပ္သူ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဖြင့္ပြဲမႇာ ''ဘုန္းႀကီးေတြက အမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရႇာက္ ေနတာပါ'' လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။  ဆြမ္းနဲ႔ေသနတ္ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ ေတာင္ဘက္အစြန္းပိုင္းက ဘုန္းႀကီးေတြဟာ အကူအညီ လိုအပ္ေနပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕ဟာ ဗုဒၶရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရားနဲ႔ ဆန္႔က်င္လုပ္ေဆာင္ လာၾကပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရာစုႏႇစ္ အေစာပိုင္းက ထိုင္းႏိုင္ငံကေန မသိမ္းပိုက္ခင္ အခ်ိန္အထိ Pattani, Yala နဲ႔ Narathiwat ေဒသေတြဟာ ယခင္က မေလးရႇားႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ ဆူလတန္အျဖစ္ ရႇိေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ့ ေဒသေတြရဲ႕ လူဦးေရ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ မြတ္စလင္ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ၂၀၀၄ ခုႏႇစ္မႇာ ခြဲထြက္ေရး လႈပ္ရႇားမႈေတြ အင္အားႀကီးမား လာခ်ိန္မႇာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကို ပစ္မႇတ္ထား တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရႇိလာပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာလည္း အစိုးရနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေက်ာင္းဆရာေတြ၊ စစ္သားေတြနဲ႔ အျခားျပည္သူ႕ ၀န္ထမ္းေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ ဘုန္းႀကီးေတြကိုလည္း တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရႇိခဲ့ပါတယ္။ အခုခ်ိန္မႇာ ထိုင္းစစ္တပ္နဲ႔ အျခားလံုၿခံဳေရး အင္အားစုေတြဟာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြထဲကို ၀င္ေရာက္ေနရာ ယူထားၾကပါတယ္။ ထို႔အျပင္ မနက္ပိုင္း ဆြမ္းခံထြက္ခ်ိန္မႇာ စစ္သားေတြက ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြ ေဘးကေန ၿခံရံလိုက္ပါ ေပးၾကပါတယ္။ ''ကြၽန္ေတာ္တို႔မႇာ ေ႐ြးစရာ မရႇိပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာကို လက္နက္နဲ႔ ခြဲျခားလို႔ မရေတာ့ပါဘူး'' လို႔ စစ္ဗိုလ္ျဖစ္သူ Sawai Kongsit က ေျပာပါတယ္။  Pattani ၿမိဳ႕ရႇိ Lak Muang ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမႇာ သီတင္းသံုးေနတဲ့ ဘုန္းႀကီး ၁၁ ပါးရႇိၿပီး စခန္းခ် ေနထိုင္တဲ့စစ္သား အေယာက္ ၁၀၀ ေလာက္ ရႇိပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္းရႇိ ဘုရားေစတီမႇာ ထိုင္းေျခလ်င္တပ္ခြဲ အမႇတ္ ၂၃ အတြက္ ယာယီစစ္စခန္းတစ္ခု ခ်ထားၿပီး ေစတီရဲ႕ ပတ္လည္မႇာ ႐ြက္ဖ်င္တဲေတြ ထိုးထားၾကပါတယ္။ ႏႇစ္စဥ္ႏႇစ္တိုင္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာဟာ အဆိုပါ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမႇာ ျပည္သူ႕စစ္သင္တန္း တက္ေရာက္ၾကပါတယ္။ အဆိုပါ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းရဲ႕ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ျဖစ္တဲ့ ၀ါေတာ္ ၁၆ ၀ါရ Prapaladsuthipong Purassaro က သဃၤန္းစစည္းတဲ့ အခ်ိန္ကစလို႔ ပစၥတိုသံုးလက္ ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ''ဗုဒၶဘာသာ၀င္ တစ္ဦးအေနနဲ႔ေတာ့ အျပစ္မကင္းဘူးလို႔ ခံစားမိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦးဇင္းတို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကာကြယ္ဖို႔ လိုပါတယ္။'' လို႔ ေျပာပါတယ္။  ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ အေနနဲ႔ စစ္သားေတြ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္းမႇာရႇိမႇ လံုၿခံဳတယ္လို႔ ခံစားရမယ္ဆိုရင္ မြတ္စလင္ လူထုအတြက္ေတာ့ တျခားအဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ေနပါတယ္။ ''စစ္သားေတြ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းထဲကို ဖိတ္ေခၚျခင္းဟာ ဘာသာေရးနဲ႔ စစ္တပ္ကို ေရာေထြးလိုက္တာပါပဲ။'' လို႔ အိုင္ဟိုင္း႐ိုး တကၠသိုလ္မႇ လက္ေထာက္ကထိကနဲ႔ ထိုင္းေတာင္ပိုင္း ဘာသာေရး ပဋိပကၡအေၾကာင္း စာအုပ္ေရးသားသူ Michael Jerryson က ေျပာပါတယ္။ ''ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ကြၽန္မတို႔ ထိုင္းလူမ်ဳိး ျဖစ္တယ္လို႔ ဘယ္ေတာ့မႇ သတ္မႇတ္မႇာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါကြၽန္မတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္မတို႔ကို လူစိမ္းေတြကို ဆက္ဆံေနၾကပါတယ္။'' လို႔ အျခားအၾကမ္းဖက္မႈျဖင့္ သံသယရႇိသူ ၁၅ ဦးႏႇင့္အတူ ထိုင္းႏိုင္ငံ ေရတပ္စခန္းတစ္ခုကို ၀င္ေရာက္စီးနင္းစဥ္က အသတ္ခံရသူ၏ မိခင္ျဖစ္သူ Sumoh Maken က ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမႇာေတာ့ မြတ္စလင္ေတြလည္း ေတာင္ပိုင္းမႇာ ေၾကာက္႐ြံ႕ေနၾကပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ အၾကမ္းဖက္ ခံရမႈေတြမႇာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြထက္ ပိုၿပီးေသဆံုးၾကပါတယ္။ ဗံုးခြဲမႈေတြနဲ႔ အစုိးရနဲ႔ ပတ္သက္တယ္ဆိုတဲ့ ေကာလဟာလေတြေၾကာင့္ အသတ္ခံေနၾကရပါတယ္။ (လူဦးေရ အခ်ဳိးအရ ျပန္ၾကည့္ရင္ေတာ့ ေသဆံုးတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အေရအတြက္က ပိုမ်ားပါတယ္။) ဒါေပမယ့္ ဘုန္းႀကီးတိုင္း ဘုန္းႀကီးတိုင္းက ဗလီေတြမႇာ လက္နက္ေတြ ဖြက္ထားတယ္ ဒါမႇမဟုတ္ ဗလီဆရာတိုင္း ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္ၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ''အစၥလာမ္ဟာ အၾကမ္းဖက္မႈကို အားေပးတဲ့ ဘာသာတစ္ခု ျဖစ္တယ္။ ဒါကို လူတိုင္းသိပါတယ္။'' လို႔ စစ္သားလူထြက္ ဘုန္းႀကီးျဖစ္သူ Phratong Jiratamo က ေျပာပါတယ္။  ဒီလိုသေဘာထားဟာ ျမန္မာဘင္လာဒင္ ေထာက္ခံမယ့္ ရပ္တည္ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္မအေနနဲ႔ ဦး၀ီရသူဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈကို သူ႕ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဘာသာေရး နည္းလမ္းအရ ဘယ္လို လက္ခံႏိုင္သလဲဆိုတာ စဥ္းစားမိပါတယ္။ ''ဗုဒၶဘာသာမႇာ ဦးဇင္းတို႔ကေန အၾကမ္းဖက္လို႔ေတာ့ မရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကုိယ့္အသိုင္းအ၀ိုင္းကို ကာကြယ္ပိုင္ခြင့္ ရႇိပါတယ္။'' လို႔ ဦးဇင္းက ေျပာပါတယ္။ ညေနပိုင္းတြင္ ဦး၀ီရသူက တရားနာ ပရိသတ္ေတြကို ေဟာၾကားရာတြင္ ၿပံဳး႐ႊင္ေနတဲ့ အိမ္ရႇင္မေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ဆရာ ဆရာမေတြ၊ အဖြားအုိေတြနဲ႔ အျခားတရားနာ ပရိသတ္ေတြကို သူ႕ေနာက္ကေန ႐ြတ္ဆိုခိုင္းတာကေတာ့ ''ဗမာလူမ်ဳိးစုအတြက္ အသက္ေပး စြန္႔လႊတ္ပါမည္။'' ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။  ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ခြင့္လႊတ္မႈ စိတ္ဓာတ္ဟာ လူနည္းစုမႇာသာ က်န္ရႇိေနပါေတာ့တယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏႇစ္တုန္းက Lak Muang ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းက ဘုန္းေတာ္ႀကီး Watcharapong Suttha ဟာ စစ္သားေတြ ၿခံရံၿပီး မနက္ဆြမ္းခံ ၾကြခ်ိန္မႇာ ဗံုးတစ္လံုး ေပါက္ကြဲခဲ့ပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ ေအာက္ပိုင္းဟာ ဗံုးဆံေတြေၾကာင့္ အမာ႐ြတ္ေတြနဲ႔ ျပည့္ႏႇက္ေနပါတယ္။ အခု အသက္ ၂၉ ႏႇစ္ရႇိၿပီး လူထြက္လိုက္တဲ့ အခ်ိန္ထိတိုင္ေအာင္ က်ီးကန္းေတာင္းေမႇာက္ မ်က္လံုးေတြ၊ ခ်ဳပ္ရာအျပည့္နဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ေတြေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈ ခံစားေနရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူဒီလို တိုက္ခိုက္ခံရတဲ့အတြက္ အစၥလာမ္ဘာသာ တစ္ခုလံုးကို အျပစ္မတင္ပါဘူး။ ''အစၥလာမ္ဆိုတာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဘာသာတစ္ခုပါ။ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ တျခားဘာသာေတြ လိုပါပဲ။ မြတ္စလင္ေတြကို အျပစ္တင္ေနရင္ သူတို႔ကလည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို အျပစ္ျပန္တင္မႇာပဲ။ ဒီလိုဆိုရင္ အၾကမ္းဖက္မႈ သံသရာ ဘယ္ေတာ့မႇ ဆံုးမႇာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။'' လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။        MyanmarTodayNews ..TIME Magazine ပါ ေဆာင္းပါး ကို တိုက္႐ိုက္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္

Posted at: 06:17 AM | 0 Comments | Add Comment | Permalink RSS | Digg! | del.icio.usdel.icio.us

Thank You So Much for Your Kind of All Donation

June 1, 2013

ARAKANLAND

We, Arakanese community in Phoenix, Arizona, would like to say “Thank You So Much for Your Kind of All Donation” for late Ko Soe Moe’s funeral ceremony accomplishment on May 25, 2013—we kindly and softly threw away Ko Soe Moe’s cremation ash on to the cool water in the lake Pleasant.

When we received a sad information, Ko Soe Moe’s accidental death on May 27, 2013, from Phoenix Police, Arakanese community leaders informed and requested the donation to World Arakanese Organization (WAO) and all Arakanese communities across the United State of America.

WAO led by U Sein Tun, U Saw Wae Zan and Daw Hla Than Wae, collected and sent  donation from San Francisco, Los Angeles, Washington D.C. and North Carolina to Phoenix. We had received donation from Arakanese communities who live in Texas, Indiana, Kansas and Utah. We also collected donation from Arakanese community and all indigenous people from Myanmar, Burmese, Chin, Kachin and Karan in Phoenix.

We received total donation USD 8,691, USD 4,800 out of State and USD 3,891 from Phoenix, Arizona. Our funeral expenditure was USD 3725.04 and closing remained donation was USD 4,965.96. However, we transferred the donation USD 4,966 to late Ko Soe Moe’s whife, whose name is Ma Htay Htay, on May 26, 2013 after calculating donation of income and outcome. According to Ma Htay Htay, she has withdrawn and received Myanmar currency Kyat 4,460,790 on May 29, 2013.  For the education purpose of her daughter and son, she has already made it a saving with Bank account name of her children.

Link to see more photos: https://www.facebook.com/kyaw.tun.144/posts/10151618947554044

 

Chronicle Funeral Ceremony of Late Ko Soe Moe

On May 27, 2013: He was accidental death

On June 7, 2013: Funeral Ceremony for Cremation

On June 12, 2013: Weekly feeding of Monks Ceremony

On June 25, 201:Ceremony of Cremation Ash Spraying

 

 

If you have any question about funeral ceremony donation please contact us;

Kyaw Tun

Cell Phone: 602-349-6170

Kyaw Htay Mya

Cell Phone No: 602-465-5856

Nyi Gyi Ba

Cell Phone: 602-487-6462

For Family

Ma Htay Htay

Malaysia Tel: 012-317-4173

Site Twey Tel: 942-171-4056

U Aung Thein Oo or Ma Thein Fru

Late Ko Soe More's brother: Maung Myo Thant, maungmyothant01@gmail.com

Late Ko Soe Moe Family "Donation Receipt"

 


Posted at: 12:57 PM | 0 Comments | Add Comment | Permalink RSS | Digg! | del.icio.usdel.icio.us

Posts by Date

Recent Posts

Archives